ADİ ORTAKLIĞIN BORCU, ADİ ORTAKLIĞI OLUŞTURAN KİŞİLERDEN, TAKİPTE TARAF GÖSTERİLMEK SURETİ İLE TAHSİL EDİLİR
T.C.
Yargıtay
15. Hukuk Dairesi
2019/2305 E.
2020/404 K.
Mahkemesi:Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, taraflar arasındaki iki adet eser sözleşmesi kapsamında yapımı kararlaştırılan …5. Zırhlı Tugay Komutanlığı … Kışlası Tank Yıkama Havuzu İnşaatı işinde, bakiye alacağın tahsiline ilişkin itirazın iptâline ve icra inkâr tazminatı talebine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince temyiz olunmuştur. …10. İcra Müdürlüğü’nün 2014/12647 Esas sayılı dosyasında alacaklı … Mesken Üretim İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. ile … Mühendislik Danışmanlık Taah. Yapı Tic. Ltd. Şti. Adi Ortaklığı aleyhine yapılan icra takibinde, 268.826,00 TL asıl alacak, 14.180,57 TL işlemiş faiz talep edilmiş, davalı borçlu adi ortaklık vekilinin 04.09.2014 tarihli itiraz dilekçesi ile takip durmuştur. Eldeki davada itirazın iptâli ile takibin devamı ve %20 icra inkâr tazminatı istenmiştir. Yerel mahkeme tarafından davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar davalı vekilince temyiz olunmuştur. İş ortaklığı, esas itibariyle Borçlar Kanunu’nun 620 ve müteakip maddelerindeki hükümlere tabi bir adi ortaklık olup, tüzel kişilikleri olmadığından taraf ehliyetleri yoktur. TBK’nın 638/3. maddesine göre; “Ortaklar birlikte veya bir temsilci aracılığı ile bir üçüncü kişiye karşı ortaklık ilişkisi çerçevesinde üstlendikleri borçlardan, aksi kararlaştırılmadıkça müteselsilen sorumlu olurlar”. Adi ortaklığın borcu, adi ortaklığı oluşturan kişilerden, takipte taraf gösterilmek sureti ile tahsil edilir. HMK’nın 114/1-d maddesi uyarınca tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaların dava şartlarından olduğu, HMK’nın 115. maddesine göre mahkemenin, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı hükmü nazara alınarak, temyiz aşamasında da dava şartlarının bulunup bulunmadığının re’sen gözetilmesi gerekmektedir.
Açıklanan bu olgular ışığında; somut olayda dosya içerisinde bulunan takip talebi ve örnek 7 numaralı ödeme emrinin incelenmesinde, takip talebinde …Mesken Üretim İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. ile … Mühendislik Dan. Taah. Yapı Tic. Ltd. Şti. Adi Ortaklığı” denilmiş ve adi ortaklığın kimlerden oluştuğu açıklanmamıştır. Takipte adi ortaklık adına tek bir ödeme emri çıkartılmış olup, adi ortaklığı oluşturan şirketler adına ayrı ayrı çıkartılmış ve tebliğ edilmiş bir ödeme emri bulunmadığı gibi adi ortaklığı oluşturan şirketler adına sunulan vekâletname de bulunmamaktadır. Dava dilekçesinde ise adi ortaklığı oluşturan şirketler ayrı ayrı gösterilmiştir. Adi ortaklığa karşı yapılacak icra takibinin, tüm ortaklara yöneltilmesi gerektiği gibi dava itirazın iptâli olduğundan talep borçlusu ile davalının farklılık arzetmemesi gerekmektedir. Bu durumda, adi ortaklığa yöneltilmiş usulüne uygun bir icra takibi bulunmamaktadır. Taraf ehliyeti kamu düzeninden olup, mahkemece kendiliğinden göz önüne alınarak ve dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, ödenenden 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalıya iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 12.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
