ALACAKLIDAN MAL KAÇIRMA (TASARRUFUN İPTALİ) DAVALARI (YARGITAY KARARLARI)

1-Malın, borçlunun mal varlığına iade edilmeden, icra takibi ile alacağın tahsiline imkân veren şahsi bir davadır. (15 HD 6.12.1990 t., 4123-5350)

2-"-...iptal davasının amacı, tasarrufun butlanına, geçersizliğine hükmettirmek olup, alacaklı, taşınmaz kaydının tashihine gerek olmadan haciz ve satışını isteyebilir." (15 HD 3.7.1989 t., 1864-3207)

3-"-...bedeli borçlu tarafından ödendiği halde, eşi adına tesis olunan tapunun koşulları varsa, tasarrufun iptali davası açılabilir." (15 HD 29.4.1993 t. , 2212-2029)

4-"-...borçlu ile eşinin " anlaşmalı " olarak boşanmaları ve borçlunun taşınır ve taşınmaz mallarını eşine temlik etmesi, eşinde daha sonra aracın borçluya kiraya verilmiş gibi gösterilmesi mal kaçırma amacını gösterir."  (15 HD 7.2.1994 t., 231-584)

5-Aynı iş kolunda faaliyet gösteren ve iş ilişkisi içinde olanın, borçlunun ödeme güçlüğü içinde olduğunu bilmesi gerekir. iik. m. 279/1 deki karine, alacaklı yararınadır. (15 HD 26.3.1987 t., 3901-1259)

6-Taşınmaz, kardeşince devir alınmışsa, yapılan işlemin tarihi ne olursa olsun batıldır. (15 HD 19.11.1991 t., 5057-5550)

7-Devir alan iyi niyetli ise, iyi niyeti korunacaktır. (15 HD 12.10.1990 t., 3473-4037)

8-"-...borçlu ölmüşse, mirasçılarına dava açılabilir." (15 HD 25.4.1991 t., 1564-2058)

9-"-...üçüncü kişi, elden çıkardığı mal için " tazminata " mahkum edilir."(15 HD 11.4.1994 t., 547-221) ( iik. m. 283)

10-"-...davalı 3. kişi malı ( aracı) elinden çıkarmışsa bu takdirde malın değeri ile sorumlu olur." (15 HD 29.11.1994 t., 5853-7107)

11-Taşınmazı elinden çıkaran, iik. m. 283/2 fıkrası uyarınca, elinden çıkardığı tarihteki değeri nispetinde, nakden tazminle yükümlü olur. (15 HD 20.2.1995 t., 700-859)

12-" Mahkemece davacıya, el değiştiren araçların, yeni maliklerini davaya katıp katmayacağı, katmayacak ise davalı hakkı yönünden, davasını bedele dönüştürüp dönüştürmeyeceği sorulmalı, yeni malikleri davaya katacak ise, bu kişilere davetiye tebliğ olunmak suretiyle taraf teşkili sağlanmalıdır." (iik. m. 280/4) (15 HD 24.10.1995 t., 5372-5800)

13-"-...iptal davası, ayni bir dava olmadığından, kaydın " tashihine " gerek yoktur." (15 HD 12.4.1984, 874-1284)

14-"-...mahkemece alacak miktarı ile sınırlı olarak, tasarrufun iptaline karar verilir. Tapu iptaline gerek yoktur." (15 HD 27.1.1987, 3895-195)

15-"-...iptal kararı sonucunda, malın " mülkiyeti " borçluya dönmeyeceği için, satışta, borcu karşılayan bedel dışında kalan meblağ borçluya değil, 3. kişiye verilir." (15 HD 23 3 1994 t., 84-1757)   

16-Tasarrufun iptali davasında, davacı, kaydın tashihine gerek olmadan haciz ve satış ister. (15 HD 23.9.1991 t., 3691-4280)

17-Tasarrufun iptali davasında tapu iptali ve tescile karar verilemez. (15 HD 21.3.1991 t., 651-1396)

18-İptal davasına konu olan tasarruflar, kural olarak geçerlidir. Muvazaalı akitlerde, geçersizdir. Bu nedenle, gerçek alacak ve ferilerine yetecek miktarda tasarruf iptal edilir. Bunun dışında kalan bölüm, geçerliliğini korur. (15 HD 9.2.1990, 4729-452)

19-İptal davası, taşınmazın ayni ile ilgili olmadığı için, usulün 13. maddesine ilişkin kesin yetki söz konusu değildir. (15 HD 31.10.1991 t., 4657-5174)

20-"-...ivazsız tasarrufların geçersizliği için öngörülen iki yıllık sürenin başlangıcı, haciz veya aciz yahut iflasın açıldığı tarih olup, geriye doğru olan müddet içinde hesaplanmalıdır." (15 HD 3.10.1988 t., 4540-3073)

21-"-...iik. nun 278. maddesi kapsamına giren akrabalar arasındaki tasarruflar, bağışlama hükmündedir." (15 HD 5.3.1992 t., 917-1106)

22-"-...baldız, iik. nun 278. maddesinde sayılan akrabalardan değildir." (15 HD 4.5.1992 t., 6147-2333)

23-"-...borçlu ile yeğeni arasındaki akrabalık 3. derecedir." (15 HD 8.4.1993 t., 1533-1626)

24-"-...borçlunun oğluna yaptığı tasarruf, yakın akrabalık nedeniyle bağışlama sayılır. Borçlunun, komşusu olan kişinin onun durumunu bildiği kabul edilir." (15 HD 5.3.1992 t., 459-1114)

25-"-...borçlunun, lehine tasarrufta bulunduğu, kardeşi ise, tasarruf bağışlama hükmündedir." (15 HD 13.4.1994 t., 517-2298)

26-"-...satın alan kişi, borçlu şirketin temsilcisinin eşi ise, şirketin tediye kabiliyetini kaybettiğini bildiği veya bilmesi gerektiği kabul edilmelidir." (15 HD 26.12.1994 t., 4956-7886)

27-"-...borçlu şirket ile 3. kişi şirket ortakları arasında yakın akrabalık bulunması ve satışın çok düşük bedelle yapılması, mal kaçırdığının bir kanıtıdır." (15 HD 14.10.1992 t., 5069-4759)

28-"-...akrabalık olmasa bile, satış bedeli gerçek bedele göre " pek düşükse" tasarruf iptal edilir. Dava sırasında, tasarrufa konu mal satılmışsa, dava bedele dönüşür." (15 HD 22.3.1994 t., 6029-1777)

29-"-...borçlu ile 3. kişi davalı arasında akrabalık bulunmuyor ve kötü niyette ispatlanamamışsa, davanın reddine karar verilmelidir." (15 HD 31.10.1990t., 3099-4480)

30-"-...borçlunun babasına satılan traktöre ilişkin tasarrufun iptali gerekir.

Ancak tasarruf borcun doğumundan sonra yapılmış olmalıdır." (15 HD 15.12.1993 t., 4604-5336)

31-"-...borçlunun, satmış olduğu traktörün bir yıl sonra bile zilyet olması, satın alanla aynı köyde oturmaları, 3. kişinin borçlunun kötü niyetini bilmediği iddiasının samimi olmadığını gösterir." (15 HD 20.3.1996 t., 1113-1544)

32-"-...ivazlar arasında, pek aşağı bir fiyat varsa bağışlama sayılır." (15 HD 1.12.1987 t., 3967-4192)

33-"-...pek aşağı bedelin tespiti için, keşif yapılmalıdır." (15 HD 10.3.1993 t., 4754-1131)

34-"-...borçlunun, ivaz olarak pek aşağı bedel kabul ettiği akitler, bağışlama sayılır". (15 HD 27.2.1990 t., 4375-832)

35-İptal sınırı, alacak ve feri ile sınırlıdır. (15 HD 20.2.1992 t., 611-795)

36-Tapu kaydının iptaline karar verilmişse, Yargıtay’ca karar bozulur. (15 HD 30.10.1991 t., 4593-5101)

37-"-...3. kişi, malları elden çıkarmışsa, iptal davası bu malların değerine dönüşür." (15 HD 22.11.1988 t., 4249-3908)

38-"-...borçlunun aciz içerisindeyken taşınmazı hissedarına devretmesi ve onun da hisseyi başkasına satması, kötü niyetin açık belirtisidir." (15 HD 22.10.1990 t., 996-4233)

39-"-...kötü niyetin saptanması bakımından şirketler arasında organik bağ bulunduğu iddiası varsa, ana sözleşmeleri ve sicil kayıtları getirilip, incelenir." (15 HD 22.1.1987 t., 3992-105)

40-Hükmü temyiz etmemiş olan taraf, temyize cevapta temyiz isteminde bulunabilir. (15 HD 2.4.1991 t., 1022-1659)

41-"-...iptali istenen tasarruf, haciz tutanağı tarihine göre, iki yıldan daha önce yapılmışsa, iptale tabi olamaz." (15 HD 21.9.1994, 3781-5094)

42-"-... tapuya şerh verilen satış vaadi, iptale konu olur." (15 HD 26.1.1990 t., 51.53-160)

43-"-...kişisel hakların kuvvetlendirilmesi için tapuya verilen kira şerhi de iptale konu olabilir." (15 HD 7.7.1994 t., 2151-4633)

44-"-...iptal davasına konu olan taşınmaz, istimlâk edilmiş ve idare mahkemesinde dava konusu olmuşsa, sonucu beklenilmelidir." (15 HD 2.10.1989 t., 4531-3982)