ASLİYE HUKUK HAKİMLİKLERİNE VERİLEN DİLEKÇELERİN AYNI TARİHTE İDARE MAHKEMESİNE VERİLMİŞ SAYILACAĞI

T.C.
DANIŞTAY
10. DAİRE
2016/783 E.
2021/71 K.
19/01/2021 T.

MADDİ MANEVİ TAZMİNAT ( Vatan Hizmeti Yapmakta İken Er Tarafından Sağ Omzuna Ateş Edilmek Suretiyle Yaralanma - Asliye Hukuk Hakimliklerine Verilen Dilekçelerin Aynı Tarihte İdare Mahkemesine Verilmiş Sayılacağı/Miktar Arttırımına İlişkin Dilekçelerin de Karşı Tarafa Tebliğ Edilmek Suretiyle Bu Yönüyle Dosyanın Tekemmül Ettirilmesi Gerekmekle Davacının Miktar Arttırım Dilekçesi Karşı Tarafa Tebliğ Edilip Dosya Tekemmül Ettirilmeden İşin Esası Hakkında Verilen İdare Mahkemesi Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığı )

VATAN HİZMETİ YAPMAKTA İKEN YARALANMA ( Tazminat - Miktar Arttırımına İlişkin Dilekçelerin de Karşı Tarafa Tebliğ Edilmek Suretiyle Bu Yönüyle Dosyanın Tekemmül Ettirilmesi Gerektiği )

ASLİYE HUKUK HAKİMLİKLERİNE VERİLEN DİLEKÇELERİN AYNI TARİHTE İDARE MAHKEMESİNE VERİLMİŞ SAYILACAĞI ( Vatan Hizmeti Yapmakta İken Er Tarafından Sağ Omzuna Ateş Edilmek Suretiyle Yaralanma Nedeniyle Tazminat - Miktar Arttırımına İlişkin Dilekçelerin de Karşı Tarafa Tebliğ Edilmek Suretiyle Bu Yönüyle Dosyanın Tekemmül Ettirilmesi Gerekmekle Davacının Miktar Arttırım Dilekçesi Karşı Tarafa Tebliğ Edilip Dosya Tekemmül Ettirilmeden İşin Esası Hakkında Verilen İdare Mahkemesi Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığı )

2577/m.4

ÖZET : Dava, davacının, Muğla İl Merkez Jandarma Komutanlığı emrinde vatan hizmeti yapmakta iken er tarafından sağ omzuna ateş edilmek suretiyle yaralanması nedeniyle uğranıldığı iddia olunan 10.000,00 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi zararın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

Asliye Hukuk Hakimliklerine verilen dilekçelerin aynı tarihte idare mahkemesine verilmiş sayılacağı, miktar arttırımına ilişkin dilekçelerin de karşı tarafa tebliğ edilmek suretiyle bu yönüyle dosyanın tekemmül ettirilmesi gerekmektedir.Bu durumda, davacının miktar arttırım dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilip dosya tekemmül ettirilmeden işin esası hakkında verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

İSTEMLERİN KONUSU : Muğla 2. İdare Mahkemesi'nin 18/09/2015 tarih ve E:2013/749, K:2015/969 Sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Davacının, Muğla İl Merkez Jandarma Komutanlığı emrinde vatan hizmeti yapmakta iken er S.G. tarafından sağ omzuna ateş edilmek suretiyle yaralanması nedeniyle uğranıldığı iddia olunan 10.000,00 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi zararın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Muğla 2. İdare Mahkemesi'nin 18/09/2015 tarih ve E:2013/749, K:2015/969 Sayılı kararıyla; davacının ceza infaz kurumunda kamu hizmeti niteliğinde nokta nöbeti yaparken, nöbet yeri ve saatini terkeden ve kamu hizmetiyle görevli başka bir jandarma er tarafından idarece kendisine zimmet edilen silahla vurulduğu, idarenin Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği, Jandarma Genel Komutanlığı Nöbet Hizmetleri Yönergesi kapsamında liyakatli nöbetçi er seçiminde bulunmadığı, nöbetçi erin yeterince denetlenemediği göz önüne alındığında, olayın vuku bulmasında idarenin hizmet kusuru olduğu, dosya üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda maddi zararın 211.340,24 TL olduğunun belirtildiği, bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edildiği, davalı idarenin itirazları yerinde görülmeyerek rapor teknik olarak yeterli olduğundan hükme esas alınmasına karar verildiği, davacının maddi tazminat talebiyle ilgili olarak, bilirkişi raporu ve dava dosyasında bulunan bilgi belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, davalı idarenin hizmet kusuru nedeniyle davacının %40 oranında özür durumu gerçekleştiği dikkate alındığında toplamda 211.340,24 TL kazançtan mahrum olduğu ve fakat idari yargıda taleple bağlı olma ilkesi geçerli olduğundan ve karar aşamasına kadar davacının ıslah müessesesini işletmemesi nedeniyle 10.000,00 TL maddi tazminat isteminin kabulü gerektiği, davacının manevi tazminat talebine gelince davacının vurulma olayı nedeniyle manevi ızdıraba uğradığının kabulüyle manevi tazminat talebinin 10.000,00 TL'lik kısmının kabulü gerektiği gerekçesiyle davacının, 10.000,00 TL maddi tazminat isteminin ve manevi tazminat isteminin 10.000 TL'lik kısmının kabulüyle davalı idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davacıya ödenmesine , fazlaya ilişkin istemlerinin ise reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından idarelerinin harçtan muaf olmasına rağmen aleyhlerine başvuru ve karar harcına hükmedildiği, davacı tarafından ise ıslah dilekçelerinin mahkemece dikkate alınmadan karar verildiği, manevi tazminatın düşük belirlendiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş, davacı tarafından savunma dilekçesi verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra davacının duruşma istemi 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

KARAR : İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

Dava, davacının, Muğla İl Merkez Jandarma Komutanlığı emrinde vatan hizmeti yapmakta iken er S. G. tarafından sağ omzuna ateş edilmek suretiyle yaralanması nedeniyle uğranıldığı iddia olunan 10.000,00 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi zararın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:

2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 4. maddesinde, dilekçeler ve savunmalar ile davalara ilişkin her türlü evrakın, Danıştay veya ait olduğu mahkeme başkanlıklarına veya bunlara gönderilmek üzere idare veya vergi mahkemesi başkanlıklarına, idare veya vergi mahkemesi bulunmayan yerlerde büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde kalıp kalmadığına bakılmaksızın asliye hukuk hakimliklerine veya yabancı memleketlerde Türk konsolosluklarına verilebileceği, 6. maddesinde, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına veya 4. maddede yazılı yerlere verilen dilekçelerin harç ve posta ücretleri alındıktan sonra deftere derhal kayıtları yapılarak kayıt tarih ve sayısı dilekçenin üzerine yazılacağı, davanın bu kaydın yapıldığı tarihte açılmış sayılacağı belirtilmiş, 16. maddesinin 4. fıkrasında da, tarafların, sürenin geçmesinden sonra verecekleri savunmalara veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edemeyecekleri, ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktarın, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabileceği ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçenin otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edileceği hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:

Dosyanın incelenmesinden; davacının işgücü kaybından kaynaklı zararının tespit edilmesine ilişkin bilirkişi raporunun davacı vekiline 24/08/2015 tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekilince 17/09/2015 tarihinde Düzce Asliye Hukuk Mahkemesi kanalıyla gönderilen ve aynı tarihte UYAP'a kaydedilen dilekçeyle bilirkişi raporuna itiraz edildiği ve itirazın kabul edilmemesi durumunda 10.000,00 TL olan maddi tazminat talebinin 201.340,24 TL arttırılarak 211.340,00 TL maddi tazminata hükmedilmesinin istenildiği, idare mahkemesince anılan miktar arttırımına ilişkin dilekçe dikkate alınmaksızın 18/09/2015 tarihli karar ile davacının miktar arttırımı yönünde bir talebi olmadığı gerekçesiyle ve taleple bağlılık ilkesi uyarınca 10.000,00 TL maddi tazminat isteminin kabulüne karar verildiği görülmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca Asliye Hukuk Hakimliklerine verilen dilekçelerin aynı tarihte idare mahkemesine verilmiş sayılacağı, miktar arttırımına ilişkin dilekçelerin de karşı tarafa tebliğ edilmek suretiyle bu yönüyle dosyanın tekemmül ettirilmesi gerekmektedir.

Bu durumda, davacının miktar arttırım dilekçesi karşı tarafa tebliğ edilip dosya tekemmül ettirilmeden işin esası hakkında verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

Öte yandan, İdare Mahkemesince bozma kararı üzerine yapılacak yargılama sonucunda yeniden karar verileceğinden davalı idarenin mahkeme kararının yargılama giderlerine ilişkin temyiz isteminin bu aşamada incelenmesi yerinde görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;

1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,

2. Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin temyize konu Muğla 2. İdare Mahkemesi'nin 18/09/2015 tarih ve E:2013/749, K:2015/969 Sayılı kararının BOZULMASINA,

3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,

4. 2577 Sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.01.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.