BOŞANMA VE FER'İLERİNE HÜKMEDİLMESİ İSTEMİ - VELAYET - ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARI
T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
2021/9109 E.
2021/8993 K.
1.12.2021 T.
BOŞANMA VE FER'İLERİNE HÜKMEDİLMESİ İSTEMİ ( Sosyal İnceleme Raporunda Ortak Çocuğun Uzmana Babası ile Kalmak İstediğini Beyan Ettiği Anne ile İlgili Anlatımları ise Sınırlı Olup Bu Yönde Ortak Çocuğa Danışmanlık Tedbiri Uygulanmasının Faydalı Olacağı - Davalı Annenin Velâyetten Doğan Sorumlulukları Davacı Babanın Taşımasını İstediği Yönünde Beyanı Olduğu/İdrak Çağındaki Küçüğün Üstün Yararı da Gözetilerek Velâyetinin Babaya Verilmesi Gerektiği )
VELAYET ( Sosyal İnceleme Raporunda Davalı Annenin Velâyetten Doğan Görev ve Sorumlulukları Alma İsteğinin Sınırlı Düzeyde Olduğu Bu Nedenle Velâyetin Babaya Verilmesinin Küçüğün Menfaatine Olacağı Belirtildiği İdrak Çağındaki Çocuğun Gerek Uzman Karşısında Gerekse Duruşmada Alınan Beyanında Babası ile Kalmak İstediğini Belirttiği - İdrak Çağındaki Çocuğun Beyanının Esas Alınmamasını Gerektirir Somut Bir Delilin Bulunmadığı/İdrak Çağındaki Küçüğün Üstün Yararı da Gözetilerek Velâyetinin Davalı Babaya Verilmesi Gerektiği )
ÇOCUĞUN ÜSTÜN YARARI ( Çocuğun Anne ile İlgili Anlatımları Sınırlı Olup Uzmana Babası ile Kalmak İstediğini Beyan Ettiği - Davalı Annenin Velâyetten Doğan Sorumlulukları Davacı Babanın Taşımasını İstediği Yönünde Beyanı Olduğu/İdrak Çağındaki Küçüğün Üstün Yararı da Gözetilerek Velâyetinin Babaya Verilmesi Gerektiği )
4721/m.339,346
ÖZET : Dava, boşanma ve fer'ilerine hükmedilmesi istemine ilişkindir.
Sosyal inceleme raporunda, ortak çocuğun, uzmana babası ile kalmak istediğini beyan ettiği, her iki ebeveynine yönelik olumlu duygularının olduğu, anne ile ilgili anlatımları sınırlı olup ortak çocuğa danışmanlık tedbiri uygulanmasının faydalı olacağı, davalı annenin velâyet talebi olduğu, ancak velâyetten doğan sorumlulukları davacı babanın taşımasını istediği yönünde beyanı olduğundan davalı annenin velâyetten doğan görev ve sorumlulukları alma isteğinin sınırlı düzeyde olduğu, bu nedenle velâyetin babaya verilmesinin küçüğün menfaatine olacağı belirtilmiş idrak çağındaki çocuğun gerek uzman karşısında gerekse duruşmada alınan beyanında babası ile kalmak istediğini belirttiği, dosyada, idrak çağındaki çocuğun beyanının esas alınmamasını gerektirir bir delilin bulunmadığı da gözetilerek idrak çağındaki küçüğün üstün yararı da gözetilerek velâyetinin davalı babaya verilmesine karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından kusur belirlemesi, tazminatlar, iştirak nafakası, yoksulluk nafakası ve velâyet yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : 1-)Dosyadaki yazılara, bozmaya uygun işlem ve araştırma yapılmış olmasına, delillerin takdirinde bir yanlışlık bulunmamasına göre davacı erkeğin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yersizdir.
2-)İlk derece mahkemesince erkek tarafından açılan boşanma davasının yapılan yargılaması sonucunda davanın kabulüyle tarafların boşanmalarına, tarafların ortak çocukları 2011 doğumlu Vahide'nin velâyetinin ise davalı anneye verilmesine hükmedilmiş, hüküm davacı baba tarafından temyiz edilmiştir.
Velâyet ve kişisel ilişki düzenlenirken; göz önünde tutulması gereken temel ilke, çocuğun "Üstün yararıdır" (Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme md.3; Çocuk Haklarının Kullanılmasına ilişkin Avrupa Sözleşmesi m. 1; TMK m. 339/1. 34.3/1, 346/1; Çocuk Koruma Kanunu m. 4/b). Çocuğun üstün yararını belirlerken; onun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacının gözetilmesi gereklidir. Ana ve babanın yararları; boşanmadaki kusurları, ahlaki değer yargıları, sosyal konumları gibi durumları, çocuğun üstün yararını etkilemediği ölçüde göz önünde tutulur. Velâyet düzenlemesi kamu düzenine ilişkin olup, re'sen araştırma ilkesi geçerlidir. Bu nedenle yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir. Tarafların davayı kabulü de tek başına hukuki sonuç doğurmaz.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12. ve Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesinin 3 ve 6. maddeleri idrak çağındaki çocukların kendilerini ilgilendiren konularda görüşünün alınması ve görüşlerine gereken önemin verilmesini öngörmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde, görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür.
Somut olayda; ilk derece mahkemesince bozma sonrası aldırılan 16.03.2020 tarihli sosyal inceleme raporunda, ortak çocuğun, uzmana babası ile kalmak istediğini beyan ettiği, her iki ebeveynine yönelik olumlu duygularının olduğu, anne ile ilgili anlatımlarının ise sınırlı olup bu yönde ortak çocuğa danışmanlık tedbiri uygulanmasının faydalı olacağı, davalı annenin velâyet talebi olduğu, ancak velâyetten doğan sorumlulukları davacı babanın taşımasını istediği yönünde beyanı olduğundan davalı annenin velâyetten doğan görev ve sorumlulukları alma isteğinin sınırlı düzeyde olduğu, bu nedenle velâyetin babaya verilmesinin küçüğün menfaatine olacağı belirtilmiş idrak çağındaki çocuğun gerek uzman karşısında gerekse duruşmada alınan beyanında babası ile kalmak istediğini belirttiği, bu durumda dosyada, idrak çağındaki çocuğun beyanının esas alınmamasını gerektirir somut bir delilin bulunmadığı da gözetilerek idrak çağındaki küçüğün üstün yararı da gözetilerek velâyetinin davalı babaya verilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda 2. bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı erkeğin iştirak nafakasına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 01.12.2021
