DERS SLAYTLARINI İZİNSİZ YAYINLAMAK MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT GEREKTİRİR

TC

YARGITAY

11. Hukuk Dairesi         

2016/14730 E.

2018/6413 K.

MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada ... . Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 22/03/2016 tarih ve 2012/9-2016/52 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davalı/karşı davacı ve davalı ... vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı-karşı davalı vekili, müvekkilinin ...'de 2004 yılında açılan ders kapsamında lisansüstü öğrencilere ders verdiğini, kullandığı tüm slaytlarda derse ait tüm hakların kendisine ait olduğunu, kopyalama ve dağıtımının, izinsiz kullanımının yasak olduğunu, ...’nün uzaktan öğretim yaparak ...’deki öğrencilere bu dersi de verdiğini; derse ilişkin slaytların birçoğunun müvekkilinin kendi hazırladığı slaytlar olduğunu, Türkiye’de bu ders yalnızca müvekkili tarafından verilirken, son birkaç yıldır isteyen herkesin bu eğitim sunumlarına erişebildiğini, internetten bedava olarak sağlanabilmesi nedeniyle seminer taleplerinin azaldığını, konu hakkında ... ... ’ne 17.05.2011 tarihinde ihtarname çekilerek derslerde kullanılan müvekkiline ait özgün içeriğin kullanımının durdurulmasını, yurtiçi ve yurtdışına yapılan yayının kapatılmasını istediğini, ...’den 23.05.2011 tarihinde yollanan yanıtta bu iddiaların yalanlandığını, derslerin de dönem sonunda sona ereceğinin belirtildiğini ancak bunların yapılmadığını ileri sürerek ... dışına yapılan ders yayınlarından müvekkiline ait olan içeriğin çıkartılmasını ya da yayınının durdurulmasını, müvekkilinin eğitim veremediği için ve yayının kaldırılmasından sonra da içeriğin başkalarınca kopyalanmış olma olasılığı dolayısıyla müvekkilinin aynı içerikte eğitim ya da ders veremeyecek olmasından dolayı uğrayacağı zarara karşı şimdilik 80.000 TL maddi, 20.000 TL manevi olmak üzere toplam 100.000 TL tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Rektörlüğü vekili, üniversitenin dersi veren öğretim elemanının dersi nasıl verdiği, hangi materyali kullandığı bilgisine sahip bulunmadığını, dersin içeriğinden de sorumlu olmayıp dersin içeriğine de karışmadığını, bu nedenle üniversitenin taraf olmaması gerektiğini savunarak öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, esasa ilişkin olarak, söz konusu derslerin ek öğretim görevlisi ... tarafından açıldığını, dersin 2009 yılından sonra tam zamanlı enstitü öğretim elemanları tarafından verilmeye başlandığını, 2547 sayılı Yükseköğrenim Kanunu gereğince kendi bünyesinde tam zamanlı öğretim elemanı yetiştikçe dışarıdan öğretim görevlisi talebi yapılamayacağını, bu nedenle ek öğretim görevlisi ...’den 2009 yılından itibaren destek istenmediğini ve ilgili dersin tam zamanlı öğretim elemanı tarafından verilmeye başlandığını, enstitüde ders verdiği dönemlerde ...’in dersi verme yöntemi ve içeriğine müdahele edilmediğini; benzer biçimde Dr. ...’ın da ders verme yöntem ve içeriğine müdahale edilmediğini, ders içeriğinin özgün olmadığını, ders notlarının açık ders kaynaklarından çıkarıldığını, davacının fikri hak sahibi olduğunu iddia ettiği bu konuda internet ortamında milyonlarca doküman, sunu vb doküman olduğunu, bu konunun internet erişimi ve okuma yazması olan herkes tarafından kolayca öğrenilebilir olduğunu, bir eğitim kurumu bünyesinde verilen derslerin fikri mülkiyetin konusu olamayacağını, ancak dersi veren öğretim üyesinin özgün çalışmalarını içeren ders materyalinin fikri mülkiyet konusu olabileceğini, davacının herhangi bir fikri hakkı bulunmamakla birlikte konu ile ilgili hassasiyetin ve iyi niyetin bir göstergesi olarak ders materyalinin yayından kaldırıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, davanın ... Türkiye’ye ihbar talebinde bulunduklarını, davacının belirlenebilir bir alacağına istinaden ileride doğacak zararına karşılık fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak belirsiz alacak davası açmasında hukuki yararın olmadığı gibi, bu talebin 6100 sayılı HMK hükümlerine de aykırı olduğunu, esasa ilişkin olarak; davacının, müvekkili akademik intihal/hırsızlıkla suçlamasının, müvekkilin akademik çalışmaları, başarıları ve kariyeri açısından kabul edilemez, maksatlı ve kötü niyetli olduğunu, ... tarafından yayınlanan ve ilgili herkese internette açık olan akademik ders katalogu bulunduğunu, bir dersin katalogda bulunduğu için her daim açılmak ve aynı kişi tarafından verilmek zorunda olmadığını, davacının dersi öğrencilere açılan içeriğinin kopyalanamaz olduğunun soyut iddia olup ... Bilişim Merkezi'ndeki yedeklerinden karşılaştırılması gerektiğini, davacının bu konuda başka kimsenin ders veremeyeceği, akademik bilgi ve yetkinliği ile bu konuda eğitim tekeline sahip olduğu anlamına gelmemekte olup davacının bu alanda ticari anlamda çalışan kendini belirli ölçüde yetiştirmiş bir kişi olarak değerlendirildiğini, davacının iddia ettiği gibi kendi materyalinin müvekkilin adı ve ders altında yayınlanmadığını, davacının Kültür ve Turizm Bakanlığı Tescili’nin, yönetmelik hükümleri gereği beyana dayalı bir tescil olduğunu, bu konuda menfaat elde etmek ve delil olarak sunulmak üzere yapılmış usulsüz bir tescil olduğunu, müvekkilinin, davacının kendisini akademik hırsızlıkla suçlaması ve bu iddianın akademik camiada duyularak yayılması sebebi ile zan altında bırakıldığını, bu olayın yayılması sebebi ile manevi zarara uğradığını, bu nedenle karşı dava açıldığını savunarak asıl dava yönünden davanın reddine karar verilmesini, karşı dava yönünden; karşı davanın kabulü ile 30.000 TL manevi tazminatın ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu slaytların FSEK 2. maddesi anlamında ilim ve edebiyat eseri olduğu, böyle bir eserin sadece sınıfta ders anlatılırken kullanılmayıp bir web ortamında da yayınlanmış olmasının FSEK 25 maddesinden kaynaklanan umuma iletim hakkının da ihlal edilmiş olduğu, davacıya ait slaytlardan davalı tarafından aynen alınıp kullanılırken usulüne uygun referans gösterilmeyen slaytlar bakımından eser sahibinin adının belirtilmesi, eserde değişiklik yapılarak kullanılan slaytlar bakımından da eserde değişiklik yapılmaması, izinsiz umuma arz
gibi manevi hakların ihlal edildiği gerekçesiyle mali hak tazminatının 16.187,72 TL ödenmesine, karşı dava yönünden ise, internet sitesi üzerinde izinsiz olarak bir bütün olarak yayılan ders slaytları nedeniyle davacının mali ve manevi haklarının ihlal edildiğinin tüm dosya kapsamı ile anlaşıldığı gerekçesiyle karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı/karşı davacı, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı/karşı davacı ve davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davalı/karşı davacı ve davalı ... vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 1.165,47 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı/karış davacıdan alınmasına, davalı ...'den harç alınmasına yer olmadığına, 17/10/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.