DEVAM EDEN BİR DAVA, ROTASYON TERCİHLERİNDE ETKİLİ OLUR MU?
Dava: .... İdaresinde il .... uzmanı olarak görev yapmakta olan davacının, rotasyona tabi olarak aynı unvanla ... idaresi Müdürlüğü'ne atanmasına ilişkin ... Genel Müdürlüğü'nün işleminin iptaline, uğradığını ileri sürdüğü menfaat ihlallerinin giderilmesi için 3 kuruşluk manevi tazminatın tarafına ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare gerekçe olarak ilgilinin şartları taşımakla birlikte, "İzmir İl Müdürlüğü ile devam eden bir davasının" olduğunu gerekçe göstererek ikinci tercihine atamıştır.
İlk derece mahkemesi davayı reddetmiştir.
Konya Bölge İdare Mahkemesi ise ilk derece mahkemesinin kararının "atama işleminin iptalinin reddine ilişkin kısmını" bozmuştur.
Komisyonun karar tarihinde davacı ile idare arasında devam eden bir dava bulunmamaktadır.
Olsa bile, Anayasanın 11, 36 ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddeleri uyarınca dava konusu işlemin sebep unsurunu oluşturan davacının idare ile devam eden davası bulunduğuna yönelik gerekçenin davacının Hak Arama Hürriyetini de ihlal ettiği açıktır.
T.C. KONYA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ
BİRİNCİ İDARİ DAVA DAİRESİ
2019/1162 E.
2020/1120 K.
18.09.2020 T.
ÖZET
Dosyanın incelenmesinden, davalı idarece tesis edilen işlem davacının şahsına yönelik ağır hizmet kusuru içerecek nitelikte bir işlem olmadığı gibi, ağır elem ve üzüntüye yol açtığını kabul etme olanağı bulunmadığının yanı sıra hukuka aykırı olmakla birlikte manevi tazminat ödenmesini gerektirecek ağırlıkta olmadığı anlaşıldığından, İdare Mahkemesi kararının bu kısmında sonucu itibarı ile hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
İSTEMİN ÖZETİ: ... İl ... İdaresi'nde il .... uzmanı olarak görev yapmakta olan davacının. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76 ncı maddesi ile .... İdaresi Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin ilgili maddeleri uyarınca rotasyona tabi olarak aynı unvanla Antalya İl .... idaresi Müdürlüğü'ne atanmasına ilişkin .... İdaresi Genel Müdürlüğü'nün 28.08.2018 tarihli ve 94101295-903.02.01-39303 sayılı işleminin iptaline, uğradığını ileri sürdüğü menfaat ihlallerinin giderilmesi İçin 3 kuruşluk manevi tazminatın tarafına ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada: davacı her ne kadar 02.12.2017 tarihinde gerçekleştirilen il .... uzmanlığı yeterlilik sınavında başarılı olması üzerine sınav sonuçlarının ilanını müteakip kadrosunun bulunduğu İl .... İdaresi Müdürlüğü bünyesinde boş olan il .... uzmanı kadrosuna 17.04.2018 tarihli işlemle atanmış ise de davalı idarece bu işlemin gerekçesinin yeterlilik sınavında başarılı olan M .... uzman yardımcılarının herhangi bir mali ve sosyal hak kaybına uğramamaları olduğu yolunda açıklama yapıldığı, ayrıca il .... uzmanlığı yeterlilik sınav sonuçlarının ilan ekranında söz konusu yeterlilik sınavında başarılı olan il .... uzman yardımcılarının ilk atamalarının kadrolarının bulunduğu İl .... İdaresi Müdürlüğü'ne yapılacağı, ataması yapılan il .... uzman yardımcılarının 2018 yılının Temmuz ve Ağustos döneminde yer değişikliğine tabi tutulacağı yönünde duyuru yayınlandığı. Bu suretle ataması yapılan il .... uzmanlarının 2018 yılının Temmuz ve Ağustos döneminde yer değişikliğine tabi tutulacağı hususunda bilgilendirildiği, bu doğrultuda davacının kendisinden daha düşük puan alan ve herhangi bir mazeretleri olmayan 6 kişinin İzmir'e atanmasına rağmen kendisinin 1. tercihi olan İzmir İl .... İdaresi Müdürlüğü yerine 2. tercihi olan Antalya İl .... İdaresi Müdürlüğüne yapılan atamasının keyfi ve hukuksuz olduğu yönündeki iddialarının kabulüne olanak bulunmadığı, söz konusu işlem tesis edilirken davacının İzmir'de geçici olarak görev yaptığı dönemde çalışma arkadaşları ile bir takım sorunlar yaşamış olması ve davacı hakkında devam eden bir soruşturmanın bulunması nedeniyle çalışma barışının korunması saikiyle hareket edildiği ve davacının 2018 yılı temmuz ve ağustos döneminde yer değişikliğine tabi tutulacağı hususunda önceden bilgilendirildiği, anılan durumun davacıya haklı beklenti veya kazanılmış hak da sağlamayacağı, ayrıca davacının komisyon kararı ile 1. tercihi olan İzmir İl .... İdaresi ile devam eden davası olması sebebiyle 2. tercihi olan Antalya İl .... İdaresi Müdürlüğünde boş bulunan il .... uzmanı kadrosuna atandığı hususları bir bütün olarak değerlendirildiğinde uyuşmazlık konusu işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı, öte yandan, dava konusu işlemde hukuka aykırı bir yön bulunmadığından davacının manevi tazminat istemi de yerinde görülmediği gerekçesiyle Antalya 3. idare Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin 08.10.2019 tarih ve E:2018/1205, K:2019/859 sayılı kararın; davacı vekili tarafından; davalı idarenin keyfi ve dayanaktan yoksun olarak hukuka aykırı şekilde atama işlemini tesis ettiği, müvekkilin atamasının ilk tercihi olan İzmir iline yapılmamasına rağmen daha düşük puan ve sıralamada olan 6 kişinin atamasının İzmir iline yapıldığı, 408 kişinin atamasının idare tarafından düzenlenenmiş usule göre yapılmış olmasına karşın müvekkilin keyfi sebeplerle ayrık tutulduğu. Anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu, davalı idarenin kendince idareye karşı dava açıldığı için müvekkili cezalandırdığı, müvekkil hakkında devam eden bir disiplin soruşturmasının kesinlikle bulunmadığı, 2018 yılında müvekkile bir takım isnatlarla soruşturma başlatılması yoluna gidildiği ancak zamanaşımı sebebiyle dosyanın kapatıldığı, bu durumun müvekkil hakkında devam eden bir soruşturma olduğu veya müvekkilin disiplin cezası aldığı anlamına gelmediği, kararın hukuka aykırı olduğu iddialarıyla istinafen incelenerek kaldırılması istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ: Dava konusu işlemin hukuka, kanuna ve usule uygun olarak tesis edildiği, kararın hukuka ve mevzuata uygun olduğu ileri sürülerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Konya Bölge İdare Mahkemesi 1. idari Dava Dairesince. 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17'inci maddesinin 2'nci fıkrası uyarınca davacı vekilinin duruşma talebi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:
Dava: Edime il .... İdaresinde il .... uzmanı olarak görev yapmakta olan davacının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76 ncı maddesi ile .... İdaresi Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin ilgili maddeleri uyarınca rotasyona tabi olarak aynı unvanla Antalya il .... idaresi Müdürlüğü'ne atanmasına ilişkin .... İdaresi Genel Müdürlüğü'nün 28.08.2016 tarihli ve 94101295-903.02.01-30303 sayılı işleminin iptaline, uğradığını ileri sürdüğü menfaat ihlallerinin giderilmesi için 3 kuruşluk manevi tazminatın tarafına ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın "Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü" başlıklı 11. maddesinde. Anayasa hükümlerinin, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kuralları olduğu; "Hak arama hürriyeti" başlıklı 36. maddesinde, herkesin, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahip olduğu hükümlerine yer verilmiştir. Öte yandan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinin birinci fıkrasında: "Herkes, davasının, medeni hak ve yükümlülükleriyle ilgili uyuşmazlıklar ya da cezai alanda kendisine yöneltilen suçlamaların esası konusunda karar verecek olan, yasayla kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir mahkeme tarafından, kamuya açık olarak ve makul bir süre içinde görülmesini isteme hakkına sahiptir." kuralı yer almıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi" başlıklı 76. maddesinde: "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst. kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." düzenlemesine yer verilmiştir.
.... İdaresi Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi personel" başlıklı 6. maddesinde; "(1) İl .... idaresi müdürleri, ilçe .... idaresi müdürleri, merkez müdürleri, insan ticareti mağdurları sığınma evi müdürleri ve il .... uzmanları yer değiştirme suretiyle atanmaya tabidir.* hükmüne, 7. maddesinde; *(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasına esas olmak üzere iller; sosyal, kültürel, ulaşım imkanları ve ekonomik şartları ile hizmet gerekleri dikkate alınmak suretiyle EK-1 sayılı Hizmet Bölgeleri Cetvelinde gösterilen beş hizmet bölgesine ayrılır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamında görev yapan personelin yer değiştirme suretiyle atanmasında belirlenen bu hizmet bölgeleri esas alınır." hükmüne, 8. maddesinde; "(1) Zorunlu çalışma süreleri 5 inci bölge için üç yıl, 4 üncü bölge için dört yıl ve diğer bölgeler için beş yıldır." hükmüne. 17. maddesinde; "(1) İlk atama ile yerleştirme yapılacak kadroların; yeri, hizmet sınıfı, unvanı, derecesi ve sayısı Genel Müdürlük tarafından belirlenir, ilk atama ile yapılacak yerleştirmeler genel hükümlere göre yapılır.
(2) Aday memurların adaylık süresi içerisinde Genel Müdürlük içinde başka bir yere ataması yapılmaz." hükmüne. "Yönetmelikte hüküm bulunmayan haller" başlıklı 27. maddesinde; "Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır." düzenlemesine yer verilmiştir." hükmüne. Geçici 1. maddesinde; "(1) Genel Müdürlük taşra teşkilatının kuruluşu aşamasında ataması yapılan personel için yer değiştirme hükümleri, atamasının yapıldığı bölgenin hizmet süresini tamamlamasından sonra uygulanmaya başlar." hükmüne yer verilmiştir.
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik'in "Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda Gözönünde Bulundurulacak Hususlar" başlıklı 9. maddesine göre: "Yer değiştirme suretiyle atanmalar. Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş kadro durumu göz önünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde yapılır." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının, İl .... Uzman Yardımcılığı sınavında başarılı olarak 17.06.2014 tarihinde Edirne iline il .... uzman yardımcısı olarak atandığı. 28.05.2018 tarihinde mazeretine binaen İzmir İl .... İdaresi Müdürlüğüne geçici olarak görevlendirildiği, yeterlilik sınavında başarılı olarak 17.04.2018 tarih ve 18227 sayılı "Olur* ile kadrosunun bulunduğu Edirne il .... idaresi Müdürlüğüne il .... uzmanı olarak atandığı, yeterlilik sınavında başarılı olan il .... uzman yardımcılarının 2018 yılının Temmuz-Ağustos döneminde yer değişikliği tabi tutulacaklarının duyurularak.18.07.2018 tarih ve 33660 sayılı "Olur* ile il .... uzmanlarının atanmalarına ilişkin ilkelerin belirlendiği ve bu kapsamda, il .... uzmanlarının atamalarında yeterlilik sınavında aldıkları puan esas alınarak en yüksek puan alandan başlanarak tercihlerine göre, puanların eşit olması halinde hizmet süresi fazla olanlara, hizmet süresi aynı olanlardan bir üst öğrenimi bitirenlere, üst öğrenimin de aynı olması halinde yabancı dil puanı yüksek olanlara öncelik verileceğinin düzenlendiği.07.08.2018 tarih ve 37003 sayılı "Olur" ile İl .... Uzmanları Yer Değişikliği Komisyonu oluşturulduğu. Komisyonun, 17.08.2018 tarihli kararı ile davacının, ilk tercihi olan İzmir iline, İzmir İl .... idaresi Müdürlüğü ile devam eden davası bulunduğundan bahisle atanmasının uygun olmadığı gerekçesiyle ikinci tercihi olan Antalya iline atanmasına karar verildiği, davacı tarafından Antalya iline atanmasına yönelik işleme yapmış olduğu itirazın reddi üzerine de anılan işlemin iptali ile hak ve menfaatinin ihlal edilmesi nedeniyle 3 kuruş manevi zararın tazmini istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, davacının yeterlilik sınavında 84,6 puan alarak başarılı olduğu ve il .... uzmanı unvanını almaya hak kazandığı, il .... uzmanlarının atanmalarına ilişkin ilkelerin belirlendiği 18.07.2018 tarih ve 33660 sayılı işlemde, il .... uzmanlarının atamalarında yeterlilik sınavında alınan puanın dikkate alınacağının düzenlenmesine rağmen davacının, ilk tercihi olan İzmir ili için puanı yeterli olmakla birlikte İzmir II .... idaresi Müdürlüğü ile devam eden davası olduğu gerekçesiyle ikinci tercihi olan Antalya iline atandığı, zira davacıda daha düşük puanlı il .... uzmanlarının İzmir iline atandığı, dava konusu işlemin sebep unsurunu oluşturan davacının atanmak istediği İzmir il .... İdaresi Müdürlüğü ile devam eden davası olduğu gerekçesinin varit olmadığı, zira, davacı tarafından İzmir il .... İdaresi aleyhine açılan ve İzmir 5. İdare Mahkemesinin 10.01.2018 tarih ve E:2017/793; K 2018/28 sayılı davanın reddi ile sonuçlanan kararın istinaf edilmesi üzerine. İzmir Bölge İdare Mahkemesi 2. idari Dava Dairesinin 27.06.2018 tarih ve E:2018/2795; K:2018/3187 sayılı kararı ile istinaf isteminin reddedildiği, İl .... Uzmanları Yer Değişikliği Komisyonun, davacı ile idare arasında devam eden dava bulunması nedeniyle davacının ilk tercihine yerleştirilmesinin uygun olmadığına ilişkin kararının 17.08.2018 tarihinde alındığı, dolayısıyla komisyonun karar tarihinde davacı ile idare arasında devam eden bir dava bulunmadığı gibi yukarıda yer verilen Anayasanın 11, 36 ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddeleri uyarınca dava konusu işlemin sebep unsurunu oluşturan davacının idare ile devam eden davası bulunduğuna yönelik gerekçenin davacının Hak Arama Hürriyetini de ihlal ettiği açıktır. Ayrıca. Mahkeme kararında ve idarenin savunma dilekçesinde, davacı hakkında devam eden disiplin soruşturması bulunduğu belirtilmişse de, söz konusu disiplin soruşturmasının zamanaşımı nedeniyle sona erdiği görülmektedir.
Bu durumda. Edirne İl .... İdaresi'nde il .... uzmanı olarak görev yapmakta olan davacının. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 76 ncı maddesi ile .... idaresi Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin ilgili maddeleri uyarınca rotasyona tabi olarak aynı unvanla ilk tercihi olan İzmir İl .... idaresi Müdürlüğü ile devam eden davası bulunması nedeniyle ikinci tercihi olan Antalya il .... İdaresi Müdürlüğüne atanmasına ilişkin .... İdaresi Genel Müdürlüğü'nün 28.08.2018 tarihli ve 94101295- 903.02.01-39303 sayılı işleminde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Manevi tazminat istemine gelince;
Manevi tazminat patrimuanda meydana gelen bir eksilmeyi karşılamaya yönelik olmayıp manevi tatmin aracıdır. Manevi tazminata hükmedilebilmesi için, idarenin hukuka aykırı eylem ve işlemlerinin ağır hizmet kusuru oluşturacak nitelikte olması, anılan işlemler nedeniyle ağır elem ve üzüntü duyulması veya kişinin vücut bütünlüğünün bozulması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davalı idarece tesis edilen işlem davacının şahsına yönelik ağır hizmet kusuru içerecek nitelikte bir işlem olmadığı gibi, ağır elem ve üzüntüye yol açtığını kabul etme olanağı bulunmadığının yanı sıra hukuka aykırı olmakla birlikte manevi tazminat ödenmesini gerektirecek ağırlıkta olmadığı anlaşıldığından, İdare Mahkemesi kararının bu kısmında sonucu itibarı ile hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle. Antalya 3. idare Mahkemesi'nce verilen 08.10.2019 tarih ve E:2018/1205, K:2019/859 sayılı kararın, dava konusu işlemin iptali isteminin reddine ilişkin kısmına yönelik istinaf İsteminin kabulüne, kararın bu kısmının kaldırılmasına, dava konusu işlemin İptaline, İdare Mahkemesi kararının manevi tazminat İstemine ilişkin kısmına yönelik istinaf isteminin yukarıdaki gerekçeyle reddine, aşağıda dökümü yapılan dava ve istinaf aşamalarına ait toplam 723.50.-TL yargılama giderinin davadaki haklılık durumuna göre takdir edilen 361,75.-TL lik kısmı ile Asgari Avukatlık ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.700.00.-TL vekalet ücretinin davalı idare tarafından davacıya ödenmesine, kalan 361.75.-TL tutarındaki yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına, itiraza konu kararın reddine ilişkin kısmı nedeniyle davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden bu hususta yeniden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına artan posta ücretinin Mahkemesince davacıya iadesine. 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45 inci maddesinin 6 ncı fıkrası uyarınca kesin olmak üzere, 18.09.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.