FATURALARIN TARAFLARIN TİCARİ DEFTERLERİNDE KAYITLI OLMASI FATURALAR KAPSAMINDAKİ MALLARIN TESLİM EDİLDİĞİNE KARİNE TEŞKİL EDER
T.C.
Yargıtay
19. Hukuk Dairesi
2013/7951 E.
2013/12822 K.
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı davacı vekilince de duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek. Av. … ile davalı vek. Av. …’ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacı vekili, müvekkilince davalıya toplam tutarı 37.000 TL olan çekler verilmesine rağmen satım sözleşmesine konu malın teslim edilmediğini ileri sürerek ödenen 37.000 TL karşılığı … malların fabrika satış fiyatına uygun mal miktarının müvekkiline teslimine, malzemenin teslim edilmemesi halinde 37.000 TL’nin faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine, müvekkilinin yoksun kaldığı kazanç kaybı için 2.000 TL tazminatın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, malların bizzat davacının temin ettiği … plakalı araca yüklendiğini, teslim edilen mallar karşılığında çeklerin alındığını belirterek davanın reddi ile %40 tazminatın davacıdan tahsilini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller neticesinde, davaya konu faturaların tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olmasının malın teslim edildiğini göstermeyeceği, davalı malları … plakalı araca davacının yönlendirmesi ile yükleyip teslim ettiğini savunduğuna göre “Bağlantılı Bileşik İkrar” nedeni ile ispat yükünün davalıda olduğu, davalının malı teslim ettiğini yazılı belge ile ispatlayamadığı gibi tanık dinletme talebinde de bulunmadığı, … plakalı araç sürücüsü ile davacının ticari mümessil gibi hukuki ilişkisinin ispatlanamadığı, mallar elde bulunmadığı için bedelin tahsiline karar verilmesi gerektiği gerekçeleri ile davanın kabulüne, dava konusu malın aynen iadesi mümkün olmadığından 37.000,00 TL bedelin ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının ticari kazanç kaybına ilişkin tazminat talebinin reddine tensiben çekler üzerine konulan tedbirin kaldırılmasına karar verilmiş hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Yerel mahkeme kararının gerekçesinde; “Dava konusu faturaların tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olması malın teslim edildiğini göstermez.” ifadesi yer almaktadır. Oysa faturaların tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olması (özellikle satın alanın ticari defterlerine kaydedilmiş olması) faturalar kapsamındaki malların teslim edildiğine karine teşkil eder. Bunun aksini malın teslim edilmediğini iddia eden davacının yazılı delillerle kanıtlaması gerekir. Kaldı ki, somut olayda Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığının 2009/3975 soruşturma nolu hazırlık evrakı içeriğinden malların teslim edildiği nakliyecinin davalı satıcı ile ilgisi olmayıp davacının nakliyecisi olduğu da anlaşılmaktadır.
Mahkemece belirtilen bu yönler gözetilmeden ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 990.00.-TL. duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.07.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.