HAKİM CEZAİ ŞARTTA İNDİRİM GERÇEKLEŞTİRDİĞİ TAKDİRDE CEZAİ ŞART TALEP EDEN ALEYHİNE AVUKATLIK ÜCRETİNE HÜKMEDİLMEZ
T.C.
Yargıtay
19. Hukuk Dairesi
2013/5697 E.
2013/12129 K.
- BAYİLİK SÖZLEŞMESİNE AYKIRI HAREKET
- CEZAİ ŞARTIN TENKİSİ
- VEKALET ÜCRETİ
- BORÇLAR KANUNU(MÜLGA) (818) Madde 161
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında bayilik sözleşmesi bulunduğunu, davalının sözleşmeye aykırı olarak rakip firma ürünlerini sattığının tespiti edildiğini iddia ederek 75.000 USD cezai şartın en yüksek döviz mevduat faizi ile birlikte ve 40.288,00 TL karşılıksız katkı tutarının reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, davacının sözleşmeyi anlaşma koşullarına aykırı doldurduğunu, cezai şartın anlaşılan rakamdan kat ve kat fazla yazıldığını, aylık satın alma kotasının da fazla yazıldığını, sözleşmeyi haklı nedenlerle feshettiklerini, bu nedenle daha önce sona erdirilmiş olup, ayakta olmayan sözleşme nedeniyle akdin haksız feshine dayanarak değil de, akde aykırılık nedeniyle sözleşmenin feshedildiği iddiasına dayanarak cezai şart isteminin reddi gerektiğini, talep edilen cezai şart miktarının da yüksek ve hakkaniyete aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre tarafların imzasını taşıyan 11.02.2011 başlangıç tarihli 3 yıl süreli sözleşmenin anlaşmaya aykırı doldurulduğu iddiasının davalı tarafından yazılı delille kanıtlanamadığı, sözleşmenin anlaşmaya aykırı doldurulduğu iddiası kanıtlanamadığından ve sözleşme davalı tarafından haksız olarak feshedildiği anlaşıldığından davacının sözleşmeye bağlı olarak cezai şart ve karşılıksız yardım istemesinden hukuka aykırılık bulunmadığı, 75.000 USD cezai şartın fahiş olup, davalının ekonomik mahfına sebep olacak nitelikte bulunduğu, 20.000 USD cezai şarta hükmedilmesi gerektiği, 40.288 TL karşılıksız yardım bedelinin de davalıdan tahsili gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava, bayilik sözleşmesine aykırılık iddiası ile cezai şart istemine ilişkindir. Sözleşme ile tayin edilen cezai şart tutarının tahsilini istemek hakkına haiz olan davacının açtığı dava sonucunda cezai şartın hakim tarafından fahiş görülerek tenkis edilmesi halinde tenkis edilen miktardan dolayı davacı aleyhine avukatlık ücreti ve muhakeme masrafına hükmedilmemesi gerekir. Çünkü cezai şarttan indirim yapılması hususunda hakimin takdir hakkını kallanıp kullanmayacağının davacı tarafından dava açılırken bilinmesi mümkün değildir. Bu nedenle tenkis edilen kısım yönünden davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 27.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
