İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ - SINAV SORULARININ HATALI OLMASI

T.C.
DANIŞTAY
2. DAİRE
2021/2392 E.
2021/2400 K.
1.7.2021 T.

İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( 2010 Komiser Yardımcılığı Kursu Sınavında Sorulan Soruların Bazılarının Hatalı Olduğu Gerekçesiyle İptaline Karar Verildiği - Davacının Kursa Geç Katılması Nedeniyle Kendisine Atfedilebilecek Herhangi Bir Kusurun Olmadığı/Davacının Rütbe Kıdem Tarihinin Bir Yıl Öncesinde Komiser Yardımcılığı Kursunu Tamamlayanlarla Eşit Olmasına Karar Verilmemesinin Bozmayı Gerektirdiği )

SINAV SORULARININ HATALI OLMASI ( Davacının Kursa Geç Katılmasının Komiser Yardımcılığı Kursu Sınavında Soruların Bazı Soruların İptalinden Kaynaklandığı - Davacının Bu İptallerde Bir Kusurunun Olmadığı/Davacının Rütbe Kıdem Tarihinin Bir Yıl Öncesinde Komiser Yardımcılığı Kursunu Tamamlayanlarla Eşit Olması Gerektiği )

KOMİSER YARDIMCILIĞI KURSUNA GECİKMELİ OLARAK ALINMA ( 2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursu Yazılı Sınavındaki Bazı Soruların Hatalı Olması Nedeniyle Davacının Sınavda Başarısız Olduğuna Karar Verilmesinin İptaline Hükmedildiği - Polislik Mesleği Gibi Hiyerarşinin Asıl Olduğu Bir Meslekte Bir Yıl Gecikmeli Olarak Kendi Kusuru Olmaksızın Kursa Katılan ve Komiser Yardımcılığına Atanan Davacının Rütbe Kıdem Tarihinin Bir Yıl Öncesinde Komiser Yardımcılığı Kursunu Tamamlayanlarla Eşitlenmesi Gerektiği )

3201/m.55

ÖZET : Dava, davacının komiser yardımcılığı kursuna geç çağrılması nedeniyle rütbe kıdem ve özlük haklarının iadesi konulu başvurunun reddine dair idari işlemin iptaline ilişkindir.

2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursu Yazılı Sınavı’nda sorulan bazı soruların hatalı olduğunun gerekçesine bağlı olarak davacının sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptaline karar verildiği gözetildiğinde kursa geç katılmasında davacıya atfedilebilecek herhangi bir kusur mevcut değildir. Davalı idarenin sınavda hatalı soru sorması nedeniyle davacının bir yıl gecikmeli olarak komiser yardımcılığı kursuna alınıp sonrasında komiser yardımcısı olarak atandığı dikkate alındığında polislik mesleği gibi hiyerarşinin asıl olduğu bir meslekte bir yıl gecikmeli olarak kendi kusuru olmaksızın komiser yardımcılığına atanan davacının, rütbe kıdem tarihinin bir yıl öncesinde komiser yardımcılığı kursunu tamamlayanlarla eşitlenmesi gerektiğinden kararı bozulması gerekmiştir.

İSTEMİN KONUSU : İzmir 5. İdare Mahkemesince verilen 27/04/2017 günlü, E:2017/104, K:2017/738 Sayılı kararın onanmasına dair Danıştay Beşinci Dairesinin 15/05/2018 günlü, E:2017/8918, K:2018/14191 Sayılı kararının; 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 Sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava Konusu İstem: Dava; 2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursu Yazılı Sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işleme karşı açtığı dava sonucunda iptal kararı verilmesi üzerine kursa katılma hakkı elde eden ve 2011 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursuna dahil edilip kurstan mezun olarak 12/07/2012 tarihinde komiser yardımcısı rütbesine atanan davacının, kursa geç çağrılması nedeniyle aradaki bir yıllık terfi kaybının giderilerek 14/07/2011 tarihinden itibaren komiser yardımcısı sayılıp rütbe kıdem ve özlük haklarının bu tarih baz alınarak verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 29/08/2012 günlü, 165213 Sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Ankara 9. İdare Mahkemesi'nin 26/09/2013 günlü, E:2012/1544, K:2013/1328 Sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiş, bu karar (Kapatılan) Danıştay Onaltıncı Dairesinin 25/11/2015 günlü, E:2015/7779, K:2015/7691 Sayılı kararıyla, yetki yönünden bozulmuştur.

Aynı Mahkemenin 16/12/2016 günlü, E:2016/1607, K:2016/4034 Sayılı kararı ile, bozma kararına uyularak davanın yetki yönünden reddine ve dosyanın İzmir İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: İzmir 5. İdare Mahkemesi'nin 27/04/2017 günlü, E:2017/104, K:2017/738 Sayılı kararıyla; uyuşmazlıkta, davacının komiser yardımcılığına terfi tarihinin bir yıl geriye çekilmesi gerektiği savını 2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursu Sınavında bazı soruların hatalı bulunarak iptal edilmesine dayandırmasına karşılık, söz konusu iptal kararının davacının doğrudan komiser yardımcısı rütbesine atanması sonucunu doğurmayacağı, kursa ilişkin diğer koşulları taşıması ve kursa kabul edilerek başarı ile tamamlaması halinde komiser yardımcısı rütbesine atanacağı açık olduğundan, anılan iptal kararının doğrudan ve kesin sonucu olmayan talebinin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Daire Kararının Özeti: Davacı tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine, Danıştay Beşinci Dairesinin 15/05/2018 günlü, E:2017/8918, K:2018/14191 Sayılı kararıyla; anılan İdare Mahkemesi kararı onanmıştır.

KARAR DÜZELTME TALEBİNDE

BULUNANIN İDDİALARI : Davacı tarafından; yargı kararı uyarınca, başarılı sayılarak komiser yardımcılığı kursuna başladığı, yargı kararının aynen ve gecikmeksizin uygulanması gerektiği; benzer konuda açılan başka bir davada verilen ısrar-iptal kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01/11/2017 tarih ve E:2016/2407, K:2017/3344 Sayılı kararı ile onandığı; eşitlik ilkesi gereği aynı sınavda başarılı olan emsalleriyle aynı tarihte terfi etmesi gerektiği ileri sürülerek, Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Düzeltilmesi istenen kararın yöntem ve yasaya uygun olduğu, bu nedenle istemin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Davacının karar düzeltme isteminin kabulüyle onama kararının kaldırılarak, davanın reddi yolundaki ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 Sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 Sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, davacının karar düzeltme istemin kabulüyle Danıştay Beşinci Dairesinin 15/05/2018 günlü, E:2017/8918, K:2018/14191 Sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlığın esası yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :

Dosyanın incelenmesinden; davacının 2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursu Yazılı Sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işleme karşı açtığı davada, Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin 08/02/2011 tarih ve E:2010/2536 Sayılı kararı ile yürütmenin durdurulmasına, bilahare dava konusu işlemin iptaline karar verilerek kursa katılma hakkını elde ettiği, söz konusu yargı sürecinde 2010 yılında başlatılan kursun tamamlanmış olması nedeniyle 2011 yılında açılan kursa katılabildiği, kursu 2012 yılında tamamlayıp komiser yardımcısı rütbesine atandıktan sonra davacının; kursa bir yıl geç başlamak zorunda kaldığını ve bir yıl kıdem kaybına uğradığını öne sürerek rütbe hak ediş tarihinin 2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursuna katılarak 2011 yılında mezun olanlar gibi 14/07/2011 tarihi olarak değerlendirilerek 14/07/2011 tarihinden itibaren komiser yardımcısı sayılıp, rütbe kıdem ve özlük haklarının bu tarih baz alınarak verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun, dava konusu 29/08/2012 günlü, 165213 Sayılı işlemle reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :

3201 Sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun 55. maddesinde, ihtiyaç halinde meslekte fiilen altı yılını dolduran, 37 yaşından gün almamış olan ve yönetmelikte belirtilen diğer nitelikleri taşıyan polis memurlarından, yönetmelik hükümlerine göre açılacak komiser yardımcılığı sınavını kazanıp dokuz aydan az olmamak üzere eğitim kursunu başarıyla bitirenlerin komiser yardımcılığı rütbesine atanacakları hükme bağlanmıştır.

10/08/2001 günlü, 24489 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Hizmetleri Sınıfı Personeli Rütbe Terfileri Değerlendirme Kurullarının Çalışmalarına İlişkin Yönetmeliğin 10. maddesinde; A grubu statüsündeki komiser yardımcılarının rütbe ve meslek derecelerinde en az zorunlu bekleme sürelerinin 4 yıl, B grubu komiser yardımcılarının ise 6 yıl olduğu düzenlenmiş, aynı Yönetmeliğin 41. maddesinde, Genel Müdürlükçe, kısa ve uzun vadeli kadro planları yapılarak, yıllık amir ve memur ihtiyacının belirleneceği, polis amirine ihtiyaç duyulması halinde; boş kadro sayısına göre polis memurları için komiser yardımcılığı kursu açılacağı, polis memurlarının komiser yardımcılığına terfi edebilmesi için açılacak komiser yardımcılığı kursunu ve kurs süresi içerisinde kadroda uygulama eğitimini başarı ile tamamlamasının şart olduğu kurala bağlanmış, aynı Yönetmeliğin 43. maddesinde ise; "Başvuru niteliklerini taşıyan polis memurları, komiser yardımcılığı kursu için hazırlanacak çoktan seçmeli yazılı test sınavına alınırlar.

Yazılı sınav, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi, Milli Eğitim Bakanlığı veya Eğitim Dairesi Başkanının teklifi ve Genel Müdürün onayı ile oluşturulan komisyonlara yaptırılır.

Değerlendirme, yüz tam puan üzerinden yapılır. Çoktan seçmeli test cevap kağıtları, bilgisayarda optik okuyucuda değerlendirilir.

Mülakat sınavı, Eğitim Dairesi Başkanının teklifi ve Genel Müdürün onayı ile oluşturulan komisyonlara yaptırılır. Mülakat sınavına, yazılı sınav başarı sıralamasına göre en yüksek puan alandan başlanarak kontenjan miktarının 3 katı personel çağırılır. Mülakat sınavında adayın 100 tam puan üzerinden; bilgi düzeyi, kendisinden istenileni kavrama, kendine güven duyma, sözlü ifade ve beden dilini kullanma becerisi olmak üzere 5 ayrı kritere göre değerlendirmesi yapılır. Yazılı ve mülakat sınavı puanlarının toplamına göre en yüksek puandan başlanarak tekrar başarı sıralaması yapılır. Sıralama sonucuna göre, o yıl belirlenen kontenjan miktarı kadar personel asıl, bu miktarın yarısı kadar personel yedek olarak belirlenir.

Başarı sırasının tespitinde eşit puanın önlenmesine yönelik sınav tekniği ve bu Yönetmelikte yer almayan polis memurluğundan komiser yardımcılığına yükselme ve komiser yardımcılığı kursuna ilişkin diğer hususlar, Eğitim Daire Başkanlığınca yayınlanacak yönerge ile belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Uyuşmazlık konu olayda; 2010 Yılı Komiser Yardımcılığı Kursu Yazılı Sınavında sorulan bazı soruların iptali talebiyle açılan davalarda yaptırılan bilirkişi raporlarıyla bazı sorulan hatalı olduğunun tespitine bağlı olarak, Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin 24/11/2011 günlü, E:2010/2536, K:2011/2614 Sayılı kararı ile, "Davalı idarelerce yargı kararının gereklerinin yerine getirilmesini teminen yeniden yapılan değerlendirme sonucuna göre davacının polisi ilgilendiren mevzuatla ilgili sorularda (36) puan; Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanunu ile ilgili sorularda (17) puan; Anayasa ve İdare Hukuku alanı ile ilgili sorularda (7) puan; İnsan Hakları alanı ile ilgili sorularda (10) puan; Atatürk İlke ve İnkılapları ilgili sorularda (10) puan; Genel Kültür alanı ile ilgili sorularda (8) puan alarak toplamda (88) puan almak suretiyle oluşturulan asil listenin (666.) sırasında, 28/03/2010 tarihinde yapılan "komiser yardımcılığı kursu" yazılı sınavı sonuçlarına göre atama yapılması planlanan (1.000) kişilik kontenjan içinde yer aldığı görülmektedir." gerekçesine yer verilerek davacının söz konusu sınavda başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptaline karar verildiği dikkate alındığında; kursa geç katılmasında davacıya atfedilebilecek her hangi bir kusurun söz konusu olmadığı, bilakis davalı idarenin sınavda hatalı soru sorması nedeniyle davacının 2010-2011 dönemi komiser yardımcılığı kursuna katılamadığı, bir yıl gecikmeli olarak 2011-2012 dönemi komiser yardımcılığı kursuna alındığı ve komiser yardımcısı olarak atamasının 12/07/2012 tarihinde yapıldığı görülmektedir.

Bu durumda; 2010-2011 döneminde yapılan komiser yardımcılığı kursuna idarenin sınavda hatalı soru sormasından dolayı katılamayan ve polislik mesleği gibi hiyerarşinin asıl olduğu bir meslekte bir yıl gecikmeli olarak kendi kusuru olmaksızın 12/07/2012 tarihinde komiser yardımcılığına atanan davacının, rütbe kıdem tarihinin 2010-2011 yılı komiser yardımcılığı kursunu tamamlayanlarla eşitlenmesi gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01/11/2017 günlü, E:2016/2407, K:2017/3344 Sayılı kararı da bu yöndedir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;

1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;

2. İzmir 5. İdare Mahkemesince verilen 27/04/2017 günlü, E:2017/104, K:2017/738 Sayılı kararın, 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun temyize tabi ilk kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA;

3. 2577 Sayılı Kanun'un 49. maddesinin 3622 Sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 01.07.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.