İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ - SÖZLEŞMELİ PERSONELİN HİZMET SÖZLEŞMESİNİN YENİLENMEMESİ - İDARENİN TAKDİR YETKİSİ
T.C.
DANIŞTAY
12. DAİRE
2022/3373 E.
2022/5534 K.
16.11.2022 T.
İDARİ İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ ( Davacının Davalı Belediyede Biyolog Kadrosunda İstihdam Edildiği Çalıştığı Süre Boyunca Biyolog Kadrosunun Gerektirdiği Bir Faaliyette Bulunmadığı Gibi Davalı Belediyenin de Bir Biyoloğun Çalışabileceği Yeterli İmkana Sahip Olmadığı - Mevzuat Uyarınca Sözleşmeli Personel İstihdamının Belirli Bir Süre ile Sınırlandırıldığı ve Bu Süre Sonunda Belediyenin Sözleşmeli Personel Çalıştırma Personelin Sözleşmesini Yenilememe Konusunda Takdir Yetkisinin Bulunduğu/Dava Konusu İşlemde Hukuka Aykırılık Bulunmadığı )
SÖZLEŞMELİ PERSONELİN HİZMET SÖZLEŞMESİNİN YENİLENMEMESİ ( Mevzuat Uyarınca Sözleşmeli Personel İstihdamının Belirli Bir Süre ile Sınırlandırıldığı ve Bu Süre Sonunda Belediyenin Sözleşmeli Personel Çalıştırma Personelin Sözleşmesini Yenilememe Konusunda Takdir Yetkisinin Bulunduğu İdarenin Bu Konuda Yargı Kararı ile Zorlanamayacağı da Göz Önüne Alındığında Dava Konusu İşlemde Hukuka Aykırılık Aksi Yöndeki İdare Mahkemesi Kararına Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Reddi Yolundaki Temyize Konu Bölge İdare Mahkemesi Kararında Hukuki İsabet Bulunmadığı )
İDARENİN TAKDİR YETKİSİ ( Davacının Davalı Belediyede Biyolog Kadrosunda İstihdam Edildiği Çalıştığı Süre Boyunca Biyolog Kadrosunun Gerektirdiği Bir Faaliyette Bulunmadığı Gibi Davalı Belediyenin de Bir Biyoloğun Çalışabileceği Yeterli İmkana Sahip Olmadığı - Mevzuat Uyarınca Sözleşmeli Personel İstihdamının Belirli Bir Süre ile Sınırlandırıldığı ve Bu Süre Sonunda Belediyenin Sözleşmeli Personel Çalıştırma Personelin Sözleşmesini Yenilememe Konusunda Takdir Yetkisinin Bulunduğu İdarenin Bu Konuda Yargı Kararı ile Zorlanamayacağı/Kararın Bozulması Gerektiği )
5393/m.49
657/m.4/B
ÖZET : Dava, Belediye Başkanlığında sözleşmeli personel olarak görev yapan davacının, hizmet sözleşmesinin yenilenmeyeceğinin bildirilmesine ilişkin Belediye Başkanlığı İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünün işleminin iptali istemine ilişkindir.
Davacının 2016 yılından itibaren davalı Belediyede çalıştığı, son olarak Zabıta Müdürlüğünde görevlendirildiği, ardından davacının hizmetine ihtiyaç kalmadığından bahisle sözleşmesinin yenilenmediği anlaşılmakta olup, dosyadaki bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalı belediyede biyolog kadrosunda istihdam edildiği, çalıştığı süre boyunca biyolog kadrosunun gerektirdiği bir faaliyette bulunmadığı gibi davalı belediyenin de bir biyoloğun çalışabileceği yeterli imkana sahip olmadığı, diğer yandan yukarıda verilen mevzuat hükümleri uyarınca sözleşmeli personel istihdamının belirli bir süre ile sınırlandırıldığı ve bu süre sonunda Belediyenin sözleşmeli personel çalıştırma, personelin sözleşmesini yenilememe konusunda takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu konuda yargı kararı ile zorlanamayacağı da göz önüne alındığında dava konusu işlemde hukuka aykırılık aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Samandağ Belediye Başkanlığında sözleşmeli personel statüsünde …olarak görev yapan davacının, hizmet sözleşmesinin 31/12/2019 tarihinden sonra yenilenmeyeceğinin bildirilmesine ilişkin Samandağ Belediye Başkanlığı İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünün …tarih ve …sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K: … sayılı kararla; hakkında olumsuz bir tespit bulunmayan, idare bünyesinde hizmetine de ihtiyaç bulunan davacının, hizmetin gerektirdiği pozisyona ihtiyaç kalmadığı ve yerine getireceği hizmetin Samandağ Belediyesi Personel Anonim Şirketinde bulunan personel eliyle görülebileceği yönündeki yasal dayanağı olmayan bir gerekçeyle, somut bilgi ve belge ortaya konulmaksızın sırf takdir yetkisine dayanılarak sözleşmesinin yenilenmemesi yoluna gidilmesine dair dava konusu işlemde hukuka ve hakaniyete uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Samandağ Belediye Meclisinin …tarih ve … sayılı kararıyla 5 dereceli 1 adet biyolog kadrosu da olmak üzere toplamda 26 adet kadro tahsisinin iptal edildiği, davacının Basın Yayın Halkla İlişkiler Müdürlüğünde önceki dönem belediye başkanının siyasi temsilciliğini yaptığı, 29/03/2018 tarihinde Samandağ Belediyesi Personel Anonim Şirketi kurularak personel istihdamı yapıldığı, davacının yaptığı işin Personel Anonim Şirketi çalışanları tarafından yürütüldüğü, davalı Belediyede bir biyoloğun çalıştırılabileceği herhangi bir laboratuvar, su arıtma tesisi, mezbahanın bulunmadığı, davacının çalıştığı süre boyunca biyolog kadrosunun gerektiği hiçbir faaliyette bulunmadığı, yeni biyolog alımı da yapılmadığı, tesis edilen işlemin usul ve yasaya uygun olduğu, temyiz isteminin kabulüyle Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmüştür.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulüyle usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
KARAR : İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının ... Belediye Başkanlığında 14/03/2016 tarihinde sözleşmeli ... olarak görev yapmak üzere göreve başladığı, ardından Basın ve Yayın Halkla İlişkiler Müdürlüğünde görevlendirildiği, 12/04/2019 tarihinde Zabıta Müdürlüğünde görevlendirildiği, en son 01/01/2019-31/12/2019 tarihleri arasını kapsayan 1 yıllık hizmet sözleşmesinin imzalandığı, İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünün …tarih ve E.…sayılı işlemiyle hizmetin gerektirdiği pozisyona ihtiyaç kalmadığı gerekçesiyle hizmet sözleşmesinin 2020 yılı için yenilenmeyeceğinin davacıya bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun 49. maddesinde; "Belediye ve bağlı kuruluşlarında, norm kadroya uygun olarak çevre, sağlık, veterinerlik, teknik, hukuk, ekonomi, bilişim ve iletişim, plânlama, araştırma ve geliştirme, eğitim ve danışmanlık alanlarında avukat, mimar, mühendis, şehir ve bölge plâncısı, çözümleyici ve programcı, tabip, uzman tabip, ebe, hemşire, veteriner, kimyager, teknisyen ve tekniker gibi uzman ve teknik personel yıllık sözleşme ile çalıştırılabilir...", "...Bu personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4. maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilenler hakkındaki hükümler uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B bendinde; "Sözleşmeli personel: Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir" şeklinde tanımlanmıştır.
06/06/1978 tarihli ve 7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 1. maddesinde, bu Esasların 14/07/1965 tarihli ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin (B) fıkrası hükmü uyarınca kamu idare, kurum ve kuruluşlarında mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri hakkında uygulanacağı, 7. maddesinin (b) fıkrasında "Hizmetlerine gerek kalmadığı için sözleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi,.... hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşmesi tek taraflı feshedilir." hükmüne "Sözleşmenin Feshi" başlıklı Ek 6/d maddesinde; "Hizmetinin gerektirdiği pozisyona ihtiyaç kalmaması halinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşmesi tek taraflı feshedilir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca, sözleşmeli personel çalıştırma, personelin sözleşmesini yenilememe konusunda belediyelerin takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu konuda yargı kararı ile zorlanamayacağı, diğer bir ifadeyle idari işlem niteliğinde yargı kararı verilemeyeceği açık olmakla birlikte, idarelerin bu takdir yetkisinin de mutlak ve sınırsız olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu ve takdire dayanan işlemlerin sebep ve maksat yönünden yargı denetimine tabi bulunduğu hususları idare hukukunun bilinen ilkelerindedir.
Uyuşmazlıkta; davacının 2016 yılından itibaren davalı Belediyede çalıştığı, son olarak Zabıta Müdürlüğünde görevlendirildiği, ardından davacının hizmetine ihtiyaç kalmadığından bahisle sözleşmesinin yenilenmediği anlaşılmakta olup, dosyadaki bilgi ve belgeler birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalı belediyede biyolog kadrosunda istihdam edildiği, çalıştığı süre boyunca biyolog kadrosunun gerektirdiği bir faaliyette bulunmadığı gibi davalı belediyenin de bir biyoloğun çalışabileceği yeterli imkana sahip olmadığı, diğer yandan yukarıda verilen mevzuat hükümleri uyarınca sözleşmeli personel istihdamının belirli bir süre ile sınırlandırıldığı ve bu süre sonunda Belediyenin sözleşmeli personel çalıştırma, personelin sözleşmesini yenilememe konusunda takdir yetkisinin bulunduğu, idarenin bu konuda yargı kararı ile zorlanamayacağı da göz önüne alındığında dava konusu işlemde hukuka aykırılık aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;
1.2577 Sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2.Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak 16.11.2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
