İHALENİN FESHİ - İHALEYE YETERLİ KATILIM OLMAMASI - SATIŞ İLANININ GAZETE İLE İLAN EDİLMESİ
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
2022/13658 E.
2023/826 K.
14.2.2023 T.
İHALENİN FESHİ ( Satışa Alacaklı Dışında Katılım Olmadığından İhaleye Yeterli Katılımın Olmadığı Yapılmış Olan İlanların Gerekli Talep ve Talibi Artırmadığı Satışa Konu Menkullerin Her Yöreden Alıcısı Çıkabilecek Niteliğe Sahip Olduğu Anlaşıldığından İcra Müdürünün Gazete İlanına Yer Olmadığı Yönündeki Takdir Hakkının Denetlenmesi Gerektiği ve Taşınırların Niteliğine Göre Satış İlanının Gazete İle İlan Edilmesinin Alakadarların Menfaatine Uygun Olacağı Anlaşılmakla Şikayetin Kabulü Gereği )
İHALEYE YETERLİ KATILIM OLMAMASI ( Yapılmış Olan İlanların Gerekli Talep ve Talibi Artırmadığı Satışa Konu Menkullerin Her Yöreden Alıcısı Çıkabilecek Niteliğe Sahip Olduğu Anlaşıldığından İcra Müdürünün Gazete İlanına Yer Olmadığı Yönündeki Takdir Hakkının Denetlenmesi Gerektiği ve Taşınırların Niteliğine Göre Satış İlanının Gazete İle İlan Edilmesinin Alakadarların Menfaatine Uygun Olacağı Anlaşılmakla İhalenin Feshine Karar Verileceği )
SATIŞ İLANININ GAZETE İLE İLAN EDİLMESİ ( İhalenin Feshi - Satışa Alacaklı Dışında Katılım Olmadığından İhaleye Yeterli Katılımın Olmadığı Satışa Konu Menkullerin Her Yöreden Alıcısı Çıkabilecek Niteliğe Sahip Olduğu Anlaşıldığından İcra Müdürünün Gazete İlanına Yer Olmadığı Yönündeki Takdir Hakkının Denetlenmesi Gerektiği ve Taşınırların Niteliğine Göre Satış İlanının Gazete İle İlan Edilmesinin Alakadarların Menfaatine Uygun Olacağı )
2004/m.114/2,126
ÖZET : Taşınırların satışına ilişkin İİK 114/2 maddesinde; ilanın şeklinin, artırmanın tarzının, yer ve gününün ve gazete ile yapılıp yapılmayacağının, icra memurluğunca alakadarların menfaatlerine en muvafık geleni nazarı dikkate alınarak tayin olunacağı belirtilmiş olup, aynı Kanunun 126/son maddesinde; 114. maddenin 2. ve 3. fıkralarının, taşınmazların satış ilanı hakkında da uygulanacağı öngörülmüştür.
Somut olayda, satış kararında; "satışa çıkarılacak mal ilanının Belediye Başkanlığı ilan panosu ile adliye divanhanesine asılmak sureti ile yapılmasına, satışa konu mahcuzların menkul olması nedeni ile gazete ilanına yer olmadığına" karar verildiği, satışa alacaklı dışında katılım olmadığından ihaleye yeterli katılımın olmadığı, yapılmış olan ilanların gerekli talep ve talibi artırmadığı, satışa konu menkullerin her yöreden alıcısı çıkabilecek niteliğe sahip olduğu anlaşıldığından, icra müdürünün gazete ilanına yer olmadığı yönündeki takdir hakkının denetlenmesi gerektiği ve taşınırların niteliğine göre satış ilanının gazete ile ilan edilmesinin alakadarların menfaatine uygun olacağı anlaşılmıştır.Şikayetin kabulü ile ihalenin feshine karar verilmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki ihalenin feshi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddi ile %10 oranında para cezasına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak, davanın reddi ile % 5 oranında para cezasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR : I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, ilanın gazete ile yapılmamasının ihalenin feshi nedeni olduğunu, satışa konu mahcuzların, bir gazeteye ait matbaa malzemeleri olduğu icra müdürünün satış işlemini yaparken tarafların hak ve menfaatlerini korumak, ihaleye katılımı arttırmakla yükümlü olduğunu, ... İlçesinin küçük bir ilçe olduğunu müvekkilinin ortağı olduğu ... Gazetesi ve ... Gazetesi olmak üzere ilçede toplam iki adet yerel gazete bulunduğunu, normal bir vatandaşın ihaleye girerek bu malzemeleri almasının beklenemeyeceğini, ihaleye çıkan malzemelerin muhammen bedelinin toplam 442.000,00 TL gibi Türkiye piyasasına göre oldukça yüksek bir miktar olması da göz önüne alınması gerektiğini, İcra Müdürlüğü katılımı arttırmak için satış ilanının ulusal ve tirajı 50.000' nin üzerindeki bir gazetede ilan ettirmesi gerekirken, yerel bir gazetede dahi yayınlanmadığını, ihalenin feshi için gerekli zarar unsurunun oluştuğunu savunarak ihalenin feshine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; hazırlık aşamasına ilişkin iddiaların sürede ileri sürülmediğini, menkul malların her yöreden alıcısı çıkacak niteliğikte olmadığından gazetede ilan edilmemesinin hukuka aykırı olmadığı iddiası ile davanın reddine ve para cezasına hükmedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, satışın ne şekilde ilan edileceği hususunun İİK'nin 114. maddesi uyarınca icra müdürünün takdirinde olduğu, icra müdürü satış kararında gazete ile ilan yapılmamasına, belediye başkanlığı ilan panosuna ve adliye divanhanesine asılmak suretiyle ilanına karar verildiği, davacıya satış ilanının 20.08.2021 tarihinde tebliğ edildiği, davacının yasal süresi içerisinde ilanın şekli ve içeriğine yönelik olarak şikayette bulunmadığı, satışın icra müdürlüğünün satış kararına uygun olarak ilan edildiği ve askıya çıkarıldığı, ihale bedelinin taşınırların muammen bedelinin %50'si ile satış ve paylaştırma giderleri toplamını geçtiği ve kamu düzenine ilişkin re'sen incelenen hususlarda da bir aykırılığın bulunmadığı gerekçesi ile ihalenin feshine yönelik şikayetin reddi ile ihale bedellerinin %10’u oranında para cezasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekilince; satış kararı ve satış şartnamesinin taraflarına tebliğ edilmediği için ihaleden önce satış şartnamesine yönelik itiraz etme imkanlarının bulunmadığı, satış ilanında da gazete ilanının yapılmayacağına ilişkin bir ibare bulunmadığı, satışın gazete ilanı ile yapılmamasının ihalenin feshi nedeni olduğu iddiaları ve dava dilekçesi içeriğindeki iddialarını tekrarla kararın kaldırılması talep edilmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, satışın ne şekilde ilan edileceği hususunun İİK'nin 114. maddesi uyarınca icra müdürünün takdirinde olduğu, icra müdürü satış kararında gazete ile ilan yapılmamasına, belediye başkanlığı ilan panosuna ve adliye divanhanesine asılmak suretiyle ilanına karar verildiği, satışın icra müdürlüğünün satış kararına uygun olarak ilan edildiği, ihale konusu menkullerin niteliğine göre tarafların menfaati açısından gazete ilanının zorunlu olmadığı, ihale bedelinin taşınırların muhammen bedelinin %50'si ile satış ve paylaştırma giderleri toplamını geçtiği ve kamu düzenine ilişkin re'sen ihalenin feshini gerektirir sebepte bulunmadığından ihalenin feshi talebinin reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı, para cezası yönünden ise 7343 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeler uyarınca yapılan değerlendirmede ölçülülük ilkesi dikkate alınarak mahkemece işin esasının incelenerek istemin reddine karar verilmiş olması nedeni ile ihale bedelleri üzerinden mahkemece verilen %10 yerine %5'i oranında para cezası verilmesi gerektiği gerekçesi ile ihalenin feshi talebinin reddine ilişkin İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik borçlunun istinaf başvuru nedenleri yerinde görülmemekle birlikte mahkemece hükmedilen para cezasının dairece takdir edilen orana göre düzeltilmesi gerektiği gerekçesi ile yerel mahkeme kararı kaldırılarak davanın reddi ile ihale bedelinin % 5' i oranında para cezasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekilince, dava dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve ihaleye konu takibe dayanak itirazın iptaline ilişkin verilen mahkeme kararının İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 2020/22 E 2022/754 K sayılı ilamı ile esastan bozularak kaldırıldığını ve icra takibinin durduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, menkul ihalesine ilişkin 30/09/2021 tarihli ihalenin feshi isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İcra İflas Kanunu'nun 114/2 -3, 126/son ve devamı maddeleri
3. Değerlendirme
Taşınırların satışına ilişkin İİK.nın 114/2. maddesinde; ilanın şeklinin, artırmanın tarzının, yer ve gününün ve gazete ile yapılıp yapılmayacağının, icra memurluğunca alakadarların menfaatlerine en muvafık geleni nazarı dikkate alınarak tayin olunacağı belirtilmiş olup, aynı Kanunun 126/son maddesinde; 114. maddenin 2. ve 3. fıkralarının, taşınmazların satış ilanı hakkında da uygulanacağı öngörülmüştür.
Somut olayda, 11.08.2021 tarihli satış kararında; "satışa çıkarılacak mal ilanının ... Belediye Başkanlığı ilan panosu ile adliye divanhanesine asılmak sureti ile yapılmasına, satışa konu mahcuzların menkul olması nedeni ile gazete ilanına yer olmadığına" karar verildiği, satışa alacaklı dışında katılım olmadığından ihaleye yeterli katılımın olmadığı, yapılmış olan ilanların gerekli talep ve talibi artırmadığı, satışa konu menkullerin her yöreden alıcısı çıkabilecek niteliğe sahip olduğu anlaşıldığından, icra müdürünün gazete ilanına yer olmadığı yönündeki takdir hakkının denetlenmesi gerektiği ve taşınırların niteliğine göre satış ilanının gazete ile ilan edilmesinin alakadarların menfaatine uygun olacağı anlaşılmıştır.
O halde, Bölge Adliye Mahkemesince yukarıda açıklanan nedenlerle şikayetin kabulü ile ihalenin feshine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 14.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
