İHALENİN FESHİ - KIYMET TAKDİRİ TARİHİNDEN İTİBAREN İKİ YIL GEÇMESİ - KIYMET TAKDİRİNE İTİRAZ

T.C.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

2021/4886 E.

2021/6269 K.

9.6.2021 T.

İHALENİN FESHİ (Mahkemece Hükme Esas Alınan 23.07.2018 Tarihli Raporda Bilirkişiler Tarafından 11.02.2017 Tarihi İtibari İle Değerleme Yapılmış Olduğu Açıkça Belirtilmiş Olup İki Yıllık Süre Mahkemece Hükme Esas Alınan Rapordaki Değerleme Tarihi Olan 11.02.2017 Tarihinden Başlayacağından Satış Tarihi Olan 10.12.2019 Günü İtibariyle İİK 128/A-2. Maddesinde Öngörülen İki Yıllık Sürenin Geçtiği/Taşınmazın Muhammen Bedelin Üzerinde İhale Edilmiş Olmasının Re'sen Gözetilen İki Yıllık Sürenin Dikkate Alınmasını Ortadan Kaldırmayacağı - Taşınmaz İhalesinin Feshine Karar Verileceği)

KIYMET TAKDİRİ TARİHİNDEN İTİBAREN İKİ YIL GEÇMESİ (Kesinleşen Kıymet Takdirinin Yapıldığı 11.02. 2017 Tarihinden İtibaren İki Yıldan Fazla Süre Geçtikten Sonra İhale Gerçekleştirilmiş Olup Taşınmazın Muhammen Bedelin Üzerinde İhale Edilmiş Olması Re'sen Gözetilen İki Yıllık Sürenin Dikkate Alınmasını Ortadan Kaldırmayacağı Nedenle Bölge Adliye Mahkemesince Taşınmaz İhalesinin Feshine Karar Verilmesi Gerektiği)

KIYMET TAKDİRİNE İTİRAZ (Hükme Esas Alınan 23.07.2018 Tarihli Raporda Bilirkişiler Tarafından 11.02.2017 Tarihi İtibari İle Değerleme Yapılmış Olduğu Açıkça Belirtilmiş Olup İki Yıllık Süre Mahkemece Hükme Esas Alınan Rapordaki Değerleme Tarihi Olan 11.02.2017 Tarihinden Başlayacağından Satış Tarihi Olan 10.12.2019 Günü İtibariyle İİK 128/A-2. Maddesinde Öngörülen İki Yıllık Sürenin Geçtiği/Taşınmazın Muhammen Bedelin Üzerinde İhale Edilmiş Olması Re'sen Gözetilen İki Yıllık Sürenin Dikkate Alınmasını Ortadan Kaldırmayacağından Taşınmaz İhalesinin Feshine Karar Verileceği)

2004/m.128/a-2

ÖZET : Somut olayda, ihaleye konu taşınmazın kıymet takdiri işleminin, icra müdürlüğünce 11.02.2017 tarihinde yaptırıldığı, alacaklının taşınmaza takdir olunan değerin gerçek değerinin üstünde olduğunu ileri sürerek kıymet takdirine itiraz etmesi üzerine, şikayetin kabulüne karar verildiği görülmüştür. Mahkemece hükme esas alınan 23.07.2018 tarihli raporda bilirkişiler tarafından 11.02.2017 tarihi itibari ile değerleme yapılmış olduğu açıkça belirtilmiş olup, iki yıllık süre, mahkemece hükme esas alınan rapordaki değerleme tarihi olan 11.02.2017 tarihinden başlayacağından, satış tarihi olan 10.12.2019 günü itibariyle İİK'nun 128/a-2. maddesinde öngörülen iki yıllık süre geçmiştir. Bu husus Bölge Adliye Mahkemesi'nin de kabulündedir.

Bu durumda kesinleşen kıymet takdirinin yapıldığı 11.02. 2017 tarihinden itibaren iki yıldan fazla süre geçtikten sonra ihale gerçekleştirilmiş olup, taşınmazın muhammen bedelin üzerinde ihale edilmiş olması re'sen gözetilen iki yıllık sürenin dikkate alınmasını ortadan kaldırmayacağı nedenle Bölge Adliye Mahkemesince taşınmaz ihalesinin feshine karar verilmesi gerekir.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu Kanber Atasoy ile alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

KARAR : 1-) Alacaklının temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Tarafların iddia ve savunmalarına, dosya içeriğindeki bilgi ve belgelere ve kararın gerekçesine göre alacaklının temyiz itirazlarının REDDİNE;

2-) Borçlunun temyiz itirazlarının incelemesine gelince;

Şikayetçi borçlunun 65 ada 19 parsel 3 numaralı taşınmaz ihalesinin feshi istemi ile icra mahkemesine başvurduğu, ilk derece mahkemesince, şikayetin reddi ile % 10 para cezasına hükmedildiği, borçlunun istinaf yoluna başvurması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, taşınmazın muhammen bedelin üzerinde ihale edilmesi nedeniyle zarar unsuru gerçekleşmediği gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, şikayetin hukuki menfaat yokluğu nedeniyle reddine, şikayet usulden reddedildiğinden borçlunun para cezasına mahkum edilmesine yer olmadığına karar verildiği görülmüştür.

Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;

İİK'nun 128/a-2. maddesine göre; “Kesinleşen kıymet takdirinin yapıldığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe yeniden kıymet takdiri istenemez. Ancak, doğal afetler ve imar durumundaki çok önemli değişiklikler meydana getiren benzer hallerde yeniden kıymet takdiri istenebilir.” HGK.nun 26.02.1992 gün ve 1992/70-130 Sayılı kararında; “satışın kıymet takdirinin esas alındığı tarihten 2 sene sonra yapılmasının, başlı başına ihalenin feshi sebebi sayılacağı” benimsenmiş, ayrıca, İİK'nun 128. maddesinde öngörülen 2 yıllık sürenin başlangıcının, bilahare kesinleşmesi kaydı ile kıymet takdirinin yapıldığı tarih olduğu açıkça vurgulanmıştır. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece re'sen nazara alınmalıdır.

Kıymet takdirine itiraz davası; İİK'nun 128/a maddesinde düzenlenmiş olup, icra müdürlüğünce satışa konu malın bilirkişi marifetiyle yaptırılan değer tespitinin yerinde olmadığına yönelik bir şikayettir. Bu şikayette ilgili, müdürlükçe yaptırılan değer tespitinin yerinde olmadığı, malın belirlenen değerinin gerçek kıymetini yansıtmadığı iddiasıyla mahkemeye başvurmaktadır. Mahkemece yapılacak ...; icra müdürü tarafından belirlenen değerin taşınmazın gerçek değerini yansıtıp yansıtmadığı, bir başka ifadeyle memur işleminin ESAS NO : 2021/4886 doğru olup olmadığını denetlemektir. Dolayısıyla mahkeme, oluşturduğu bilirkişi kurulu ile, icra müdürünün kıymet takdiri yaptırdığı tarih itibariyle taşınmazın değerini belirleyerek memur işlemini denetler. Bu itibarla; mahkemece görevlendirilen bilirkişi tarafından düzenlenen raporda, değerlemenin yapıldığı tarih açıkça belirtilmediği sürece, kıymet takdirine itiraz davasındaki keşif tarihinin, İİK'nun 128/a-2 maddesinde düzenlenen 2 yıllık sürenin başlangıç tarihi olarak kabulü mümkün olmadığı gibi, bu yöntem şikayet işleminin ruhuna da uygun düşmeyecektir.

Somut olayda, ihaleye konu taşınmazın kıymet takdiri işleminin, icra müdürlüğünce 11.02.2017 tarihinde yaptırıldığı, alacaklının taşınmaza takdir olunan değerin gerçek değerinin üstünde olduğunu ileri sürerek kıymet takdirine itiraz etmesi üzerine, ... İcra Hukuk Mahkemesi'nin 23.10.2018 tarih ve 2017/226 E. - 2018/489 K. sayılı dosyasında şikayetin kabulüne karar verildiği görülmüştür. Mahkemece hükme esas alınan 23.07.2018 tarihli raporda bilirkişiler tarafından 11.02.2017 tarihi itibari ile değerleme yapılmış olduğu açıkça belirtilmiş olup, iki yıllık süre, mahkemece hükme esas alınan rapordaki değerleme tarihi olan 11.02.2017 tarihinden başlayacağından, satış tarihi olan 10.12.2019 günü itibariyle İİK'nun 128/a-2. maddesinde öngörülen iki yıllık süre geçmiştir. Bu husus Bölge Adliye Mahkemesi'nin de kabulündedir.

Bu durumda kesinleşen kıymet takdirinin yapıldığı 11.02. 2017 tarihinden itibaren iki yıldan fazla süre geçtikten sonra ihale gerçekleştirilmiş olup, taşınmazın muhammen bedelin üzerinde ihale edilmiş olması re'sen gözetilen iki yıllık sürenin dikkate alınmasını ortadan kaldırmayacağı nedenle Bölge Adliye Mahkemesince 3 numaralı taşınmaz ihalesinin feshine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olmakla kararının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kamu düzeni nedeniyle re'sen yapılan inceleme sonucu kısmen kabulüyle ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi'nin 04.03.2021 tarih ve 2020/2081 E. - 2021/559 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 Sayılı HMK'nun 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.