İHTİYARİ MALİ MESULİYET POLİÇESİNDE TEMİNAT KAPSAMINA ALINMAMIŞ OLAN DEĞER KAYBI TALEBİNE İLİŞKİN AÇILMIŞ DAVANIN REDDİ GEREKİR

T.C.

YARGITAY

4. HUKUK DAİRESİ

2022/1502 E.

2023/7982 K.

14.06.2023 T.

ARACA ÇARPILMASI SONUCU MEYDANA GELEN DEĞER KAYBININ İSTEMİ

ZORUNLU MALİ MESULİYET SORUMLULUK SİGORTASI LİMİTLERİNİN ÜZERİNDE KALAN KISMIN, POLİÇEDE YAZILI LİMİTLERE KADAR TEMİN EDİLMESİ VE HER TÜRLÜ DEĞER KAYBI, KAZANÇ KAYBI TALEPLERİNİN TEMİNAT HARİCİ OLMASI GEREKMESİ

DAVACININ DEĞER KAYBINA İLİŞKİN TALEBİ, POLİÇEDE İHTİYARİ MALİ MESULİYET KLOZUNDA TEMİNAT KAPSAMINA ALINMADIĞINDAN TALEBİN REDDİNİN GEREKMESİ

ÖZETİ: Uyuşmazlık; davalı tarafından İhtiyari Mali Mesuliyet poliçesi ile teminat altına alınan aracın, davacıya ait araca 19.09.2020 tarihinde çarpması sonucu meydana gelen değer kaybı talebine ilişkindir. Davalıya ait Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, İhtiyari Mali Mesuliyet Klozunda "Sigortalı aracın kullanılmasından ... ve Karayolları Trafik Kanununa ve Umumi Hükümlere göre aracın işletenine terettüp eden hukuki sorumluluğu ve bu poliçede teminat kapsamında olmak şartıyla, Zorunlu Mali Mesuliyet Sorumluluk Sigortası limitlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı limitlere kadar temin eder, her türlü değer kaybı, kazanç kaybı talepleri teminat haricidir," diyerek değer kaybı talepleri teminat kapsamına alınmamıştır. Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ilgili maddesinde; "Sigortacı, işbu poliçede gösterilen aracın kullanılmasından ... ve Karayolları Trafik Kanununa ve Umumi Hükümlere göre aracın işletenine terettüp eden hukuki sorumluluğu ve bu poliçe teminat kapsamında olmak şartıyla Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı hadlere kadar temin eder. İşbu sigorta, sigorta ettirenin haksız taleplere karşı müdafaasını da temin eder," hükmü ile poliçede teminat kapsamında olmak kaydı ile ... üzerinde kalan kısmın İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortasının kapsamına gireceği açıklanmıştır. Davacı vekilinin değer kaybına ilişkin talebi poliçede İhtiyari Mali Mesuliyet klozunda teminat kapsamına alınmadığından talebin reddi gerekmektedir.

SAYISI : 2021/985 Değişik ..., 2021/989 Karar

... ...

SAYISI : İHK-2021/41316

... ...

DAVA TARİHİ : 19.04.2021

HÜKÜM/KARAR : Davalının İtirazının Reddine

... ...

SAYISI : K-2021/138355

Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Karara davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davalının itirazının reddine karar verilmiştir.

... kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Dava dilekçesinde; davalıya kasko poliçesi ile sigortalı aracın neden olduğu kazada davacıya ait araçta değer kaybı oluştuğunu, Sigorta Tahkim Komisyonunun 2020 E. 92788 sayılı dosyadan alınan bilirkişi raporu ile araçta 44.500,00 TL değer kaybının tespit edildiğini, kusurlu araca ait ... sigortasına karşı yapılan başvuru neticesinde hasar bedeli ile birrlikte 212,22 TL değer kaybına ilişkin ödeme yapıldığı ve 41.000,00 TL teminat limitinin tamamen dolduğunu, bakiye 44.287,78 TL değer kaybına ilişkin alacağının İhtiyari Mali Mesuliyet sigortasından karşılanması gerektiğini iddia ederek, fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydı ile 44.287.78 TL değer kaybının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Cevap dilekçesinde; başvurunun zamanaşımı nedeni ile reddi gerektiğini, ödemenin ihbardan itibaren 45 gün sonra muaccel olacağını ve bu süre dolmadan başvuru yapıldığını temerrüte düşmediklerini, başvuranın değer kaybına ilişkin taleplerinin, kazada kusurlu olan 77 AAR 946 plakalı aracın ... sigortasından ödendiğini, zararın tazmin edildiğini İMM sigortasının ... sigortası teminatı içinde kalan tazminat taleplerinin dışında değil üstünde kalan kısmının kapsadığını, hükmedilecek vekalet ücretinin asliye mahkemelerinde hükmedilen miktarın beşte biri oranında olması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. ... KARARI

Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "... başvuranın 19.09.2020 tarihli kaza nedeni ile aracındaki değer kaybı tazminatını talep ettiğini, tazminat miktarının hesaplanması için aktüer bilirkişi incelemesi yapıldığını aracın hasarlı halinin fotoğrafları, aracın görmüş olduğu onarım ve değişim incelenerek rayiç değerinin kaza öncesinde 330.000,00 TL olduğu, kaza sonrası bu bedelin 42.000,00 TL değer kaybına uğradığını, ... tarafından yapılan 212,22 TL ödemenin mahsubu neticesinde 41.787,78TL talep edilebilir değer kaybı miktarına ulaşıldığını, raporun yargıtay içtihatlarına, genel şartlara uygun olduğuna, talebin İhtiyari Mali Mesuliyet teminatı kapsamında kaldığına kanaat getirildiği," gerekçesi ile talebin kısmen kabulüne 41.787,78 TL değer kaybının 08.04.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

IV. İTİRAZ

A. İtiraz Yoluna Başvuranlar

Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.

B. İtiraz Sebepleri

Davalı vekili; hükmedilen tazminatların zamanaşımına uğradığını, bilirkişi raporunda aracın hasarı incelenmeden sadece tarafların almış oldukları raporlar üzerinden görüş oluşturulduğunu, raporda değer kaybı ile nedensellik bağı olmayan parçaların hesaplamaya dahil edildiğini. yapılan hesaplamanın fahiş olduğuna, başvurana ait araçta meydana gelen değer kaybı bedeli zararının tazmin edildiğini, ... sigortası limitleri üstünde kalan tazminat taleplerinin İMM Sişortası tarafından karşılanacağına, ... sigortası teminatı içinde kalan tazminat taleplerinin dışında değil üstünde Kalan kısmını kapsadığına, vekalet ücretinin 1/5 oranında olması gerektiğini beyan etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "kaza tarihi itibariyle taleplerin zamanaşımına uğramadığını, bilirkişi raporunun gerekçeli ve denetime açık olduğunu, ... sigortasının değer kaybına ilişkin 212,22 TL ödeme yaptığı ve ödenen miktarın eksik olduğunu, poliçe limit kapsamında olan değer kaybı zararının tazminine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık olmadığını, vekalet ücretinin nispi ve tam oranda davacı lehine verilmesi gerektiği," gerekçesi ile davalının itirazının reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; araç maliki ile davacıların farklı olduğunu, husumetten red kararı verilmesi gerektiğini, başvurudan itibaren 45 günlük muacceliyet süresinin dolmadığını, Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası tarafından zararın karşılandığını, İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortasının, Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasının teminatı içine girmeyen talepleri karşılamadığını beyan etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık; davalı ... tarafından İhtiyari Mali Mesuliyet poliçesi ile teminat altına alınan aracın, davacıya ait araca 19.09.2020 tarihinde çarpması sonucu meydana gelen değer kaybı talebine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6102 sayılı ... Ticaret Kanunu'nun 1409 uncu maddesi, Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları,

3. Değerlendirme

Davacı vekili, davalıya İhtiyari mali Mesuliyet sigortası ile sigortalı aracın neden olduğu kaza neticesinde müvekkilinin aracında 44.500,00 TL değer kaybı oluştuğunu, kusurlu araca ait Zorunlu Mali Mesuliyet sigortasının 41.000,00 TL teminat miktarı olduğunu ve teminat limitinin dolması nedeni ile bakiye değer kaybını İhtiyari Mali Mesuliyet sigortasından karşılanmasını talep etmiştir.

Davalı vekili taleplerin teminat kapsamında olmadığının iddia etmiştir. Davacının 19.09.2020 tarihinde meydana gelen kazada hasar bedeli ve değer kaybı talepli tahkim başvurusu nedeni ile davalıya sigortalı aracın ...'sinden 39.090,58 TL hasar bedeli ve 212,22 TL değer kaybı ödemesi yapıldığı anlaşılmakla davacı vekili tarafından ... teminat miktarının dolmuş olması nedeniyle bakiye değer kaybı alacakları olduğu iddia edilmektedir.

... tarafından dosyaya alınan bilirkişi raporu ile davacıya ait araçta 41.878,78 TL değer kaybı oluştuğu ve söz konusu talepten davalının sorumlu olduğu kabul edilmiş, karara karşı davalı vekilinin yaptığı itiraz neticesinde ... tarafından ... hükümleri genel şartlarına, ... genel şartlar 1 inci maddeye yapılan atıf nedeni ile talebin teminat kapsamında olduğu kabulü ile davalının itirazının reddine karar verilmiştir.

Ancak; davalıya ait Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası, İhtiyari Mali Mesuliyet Klozunda "Sigortalı aracın kullanılmasından ... ve Karayolları Trafik Kanununa ve Umumi Hükümlere göre aracın işletenine terettüp eden hukuki sorumluluğu ve bu poliçede teminat kapsamında olmak şartıyla, Zorunlu Mali Mesuliyet Sorumluluk Sigortası limitlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı limitlere kadar temin eder, her türlü değer kaybı, kazanç kaybı talepleri teminat haricidir," diyerek değer kaybı talepleri teminat kapsamına alınmamıştır.

Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları 1 inci maddesinde; "Sigortacı, işbu poliçede gösterilen aracın kullanılmasından ... ve Karayolları Trafık Kanununa ve Umumi Hükümlere göre aracın işletenine terettüp eden hukuki sorumluluğu ve bu poliçe teminat kapsamında olmak şartıyla Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı hadlere kadar temin eder. İşbu sigorta, sigorta ettirenin haksız taleplere karşı müdafaasını da temin eder," hükmü ile poliçede teminat kapsamında olmak kaydı ile ... üzerinde kalan kısmın İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortasının kapsamına gireceği açıklanmıştır.

Davacı vekilinin değer kaybına ilişkin talebi poliçede İhtiyari Mali Mesuliyet klozunda teminat kapsamına alınmadığından talebin reddi gerekirken kabulü hatalı olup bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.

VI. KARAR

Değerlendirme bölümünde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan ... kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalıya iadesine,

Dosyanın İtiraz Hakem Heyetine iletilmek üzere mahkemesine gönderilmesine

14.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.