İNTERNET ÜZERİNDEN ALINAN CEP TELEFONUN CAYMA HAKKI SÜRESİNDE İADE EDİLMESİ - MALIN İADE EDİLMESİNDE MUTAT KULLANIMIN AŞILMASI

T.C.

YARGITAY

3. HUKUK DAİRESİ

2022/6784 E.

2022/8533 K.

07.11.2022 T.

İNTERNET SİTESİ ÜZERİNDEN MESAFELİ SATIŞ İLE ALINAN CEP TELEFONUN ONDÖRT GÜNLÜK CAYMA HAKKI SÜRESİNDE İADE EDİLMESİ NEDENİYLE BEDEL İADESİNE DAİR VERİLEN TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARININ İPTALİ İSTEMİ

CEP TELEFONUNUN TÜKETİCİ TARAFINDAN ALTI GÜN BOYUNCA KULLANILDIKTAN SONRA ONDÖRT GÜNLÜK CAYMA HAKKI SÜRESİ İÇİNDE İADE EDİLEREK CAYMA HAKKININ KULLANILMASI

MESAFELİ SATIŞ SÖZLEŞMESİNİN KONUSUNU OLUŞTURAN MALIN İADE EDİLMESİNDE MUTAT KULLANIMIN AŞILMASI NEDENİYLE MALDA YIPRANMANIN OLUP OLMADIĞININ ARAŞTIRILMASININ GEREKMESİ

ÖZETİ: Dava, İnternet sitesi üzerinden mesafeli satış ile alınan cep telefonun 14 günlük cayma hakkı süresinde iade edilmesi nedeniyle bedel iadesine dair verilen tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, mesafeli satış sözleşmesinin konusunu oluşturan malın iade edilmesinde mutat kullanımın aşılması nedeniyle malda yıpranmanın olup olmadığının araştırılmasının gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır. Tüketicinin mesafeli satış sözleşmesi nedeniyle 14 günlük cayma hakkının olduğu, bu süre içinde malı iade ederek cayma hakkını kullandığı, ancak mesafeli satış sözleşmesinin konusunu oluşturan cep telefonuna davalı tarafından sim kartı takılıp, uygulamalar indirilerek cayma hakkı süresi içerisinde 6 gün boyunca kullandığı anlaşılmaktadır. Mesafeli satış sözleşmesinden cayma hakkını kullanması nedeniyle cayma hakkı süresi içerisinde söz konusu cep telefonunu 6 gün boyunca kullanmasının mutat kullanımı aşan kullanım olup olmadığı, mutat kullanımı aşan kullanım söz konusu ise davacı satıcının uğradığı zarardan davalı tüketicinin sorumlu olacağı gözetilerek konusunda uzman bilirkişiden taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli rapor aldırılıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekir.

MAHKEMESİ: TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki hakem heyeti kararına itiraz davasının mahkemece yapılan yargılaması neticesinde davanın reddine dair kesin olarak verilen hükmün Adalet Bakanlığınca kanun yararına bozulması istenilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı yanın ... internet sitesinden 09.03.2021 tarihinde 1 adet P. X3 … model telefon satın aldığını, ürünün eline ulaşmasından sonra üründen memnun kalmadığından cayma hakkını kullanmak istediğini, ancak bu talebinin reddedildiğini, Çukurova İlçe Tüketici Hakem Heyetine ''cayma hakkını kullanma'' istemi ile 2021/0873.987 başvuru numarası ile başvurduğunu, tüketici hakem heyetinin 087320210001620 numaralı kararı ile şikayetçi yanın istemini kısmen kabul ettiğini, 3.313,00-TL uyuşmazlık konusu ücretin şirketten alınarak şikayetçi yana verilmesine karar verdiğini, davalı yanın telefon paketini açtığını, telefonun kurulumunu sağladığını ve kullanmaya başladığını, 6 gün boyunca kullandığını, paketi açılmış ve kullanılmaya başlamış elektronik ürünlerde cayma hakkının kullanılamayacağını, kurulumu sağlanmış bir elektronik cihaz için hiç bir sebep göstermeden cayma hakkını kullanmak istemesinin dürüstlük kuralına da aykırı olduğunu, ürünün sıfır olma özelliğini ve tekrar satılabilirlik özelliğini kaybettiğini belirterek 15/06/2021 tarihli 087320210001620 sayılı Çukurova Tüketici Hakem Heyeti kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı, 11/03/2021 tarihinde teslim aldığı ürünü, ürün yazılımından kaynaklanan teknik arıza dolayısıyla kanuni cayma hakkı süresi içerisinde satıcıya iade ederek cayma hakkını kullandığını, kanunda söz konusu hakkın herhangi bir gerekçe gösterilmeksizin ve cezai şart ödemeksizin kullanılabileceğinin hüküm altına alındığını, kanunen tanınan bir hakkın kullanımı dolayısıyla yöneltilen davada hukuki bir isabet olmadığını, 6 günlük kullanımın teknolojik bir ürün bakımından olağan gözden geçirme kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin 15/e maddesinde "Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerinin " iade edilemeyeceğinin düzenlendiği, davacının iddiasının yersiz olduğu, davalı tüketicinin hiçbir gerekçe göstermeksizin 6502 sayılı yasanın 48. maddesinin 4. fıkrası ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin 9. maddesine göre cayma hakkını kullanıp ürünü davacı satıcıya iade ederek ödediği ücreti iade isteyebileceği gerekçesiyle davanın reddine, karar verilmiştir.

Adalet Bakanlığının 15/09/2022 tarihli yazısında; mahkemece davacı tarafça davalı yanın telefon paketini açtığı, telefonun kurulumunu sağladığı ve kullanmaya başladığı, 6 gün boyunca kullandığından bahisle iade hakkının kullanılamayacağına ilişkin iddiası ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48 inci maddesinin dördüncü fıkrasının son cümlesi "Tüketici, cayma hakkı süresi içinde malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir" düzenlemesi göz önünde bulundurularak, konusunda uzman bilirkişiden denetime elverişli rapor aldırılıp, iadesi istenen üründe mutat kullanım dışında yıpranma olup olmadığı belirlenerek karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı bulunduğu ileri sürülerek; kararın, 6100 sayılı HMK’nın 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca kanun yararına bozulması talep edilmiştir.

Dava, İnternet sitesi üzerinden mesafeli satış ile alınan cep telefonun 14 günlük cayma hakkı süresinde iade edilmesi nedeniyle bedel iadesine dair verilen tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, mesafeli satış sözleşmesinin konusunu oluşturan malın iade edilmesinde mutat kullanımın aşılması nedeniyle malda yıpranmanın olup olmadığının araştırılmasının gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.

Mesafeli satış sözleşmeleri 6502 sayılı Kanunun 48/1. Maddesinde "satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dâhil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelerdir." şeklinde tanımlanmış ve yine aynı kanunun 48/4. Maddesinde "Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir." düzenlemesi mevcut olmakla birlikte Mesafeli Sözleşmeleri Yönetmeliğinin 15. maddesinde cayma hakkına "...a) Fiyatı finansal piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak değişen ve satıcı veya sağlayıcının kontrolünde olmayan mal veya hizmetlere ilişkin sözleşmeler.

b) Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler.

c) Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler.

ç) Tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler.

d) Tesliminden sonra başka ürünlerle karışan ve doğası gereği ayrıştırılması mümkün olmayan mallara ilişkin sözleşmeler.

e) Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler.

f) Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler.

g) Belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken, konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve eğlence veya dinlenme amacıyla yapılan boş zamanın değerlendirilmesine ilişkin sözleşmeler.

ğ) Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayrimaddi mallara ilişkin sözleşmeler.

h) Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler." şeklinde istisnalar getirilmiştir. İlgili maddede yer alan "...e) Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler..." ifadesi kapsamında bilgisayar sarf malzemesi, dijital içerik ve kitap girmekte ve cep telefonunun mesafeli satış sözleşmesine konu olması halinde 14 günlük cayma hakkının istisnasını oluşturmadığı anlaşılmaktadır.

Yine 6502 sayılı Kanunun 48/4. Maddesinin son cümlesinde ve Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin 13/2. maddesinde cayma hakkının kullanılmasında mutat kullanımı aşan bozulmalar halinde tüketicinin sorumlu olacağı düzenlenmiştir.

Somut olayda davalının mesafeli satış sözleşmesi nedeniyle 14 günlük cayma hakkının olduğu, bu süre içinde malı iade ederek cayma hakkını kullandığı, ancak mesafeli satış sözleşmesinin konusunu oluşturan cep telefonuna davalı tarafından sim kartı takılıp, uygulamalar indirilerek cayma hakkı süresi içerisinde 6 gün boyunca kullandığı anlaşılmaktadır.

O halde mahkemece, davalının mesafeli satış sözleşmesinden cayma hakkını kullanması nedeniyle cayma hakkı süresi içerisinde söz konusu cep telefonunu 6 gün boyunca kullanmasının mutat kullanımı aşan kullanım olup olmadığı, mutat kullanımı aşan kullanım söz konusu ise davacı satıcının uğradığı zarardan davalı tüketicinin sorumlu olacağı gözetilerek konusunda uzman bilirkişiden taraf, mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli rapor aldırılıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, Adalet Bakanlığının bu yöne ilişen kanun yararına temyiz talebinin kabulü gerekir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Adalet Bakanlığı’nın kanun yararına bozma talebinin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA, aynı maddenin üçüncü fıkrası uyarınca gereği yapılmak üzere bozma kararının bir örneğinin ve dava dosyasının Adalet Bakanlığına gönderilmesine, 07.11.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.