İŞ KAZASI GEÇİREN SİGORTALININ KARDEŞLERİ MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNDE BULANABİLİR Mİ?
Yargıtay'dan iş kazasında vefat eden işçinin ailesine tazminatta önemli karar!
İş kazası neticesinde vefat eden sigortalının anne, baba ve kardeşleri lehine maddi ve manevi tazminat isteminde Yargıtay hükmedilen tazminat miktarını az bularak "anne ve baba lehine takdir edilen manevi tazminat miktarlarının ayrı ayrı az olduğu" belirtilerek bozulmuştur.
İŞÇİ AİLESİNE ÖDENECEK MANEVİ TAZMİNATI AZ BULDU
İlk derece mahkemesince;
---*'Davacı anneye 64.330,61 TL maddi tazminat ve 50000 TL manevi tazminatın;
---*Davacı babaya 50000 TL,
---*Kardeşlere 20000 TL manevi tazminatın
kaza tarihi olan 17.11.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak ayrı ayrı davacılara verilmesine' kararında Yargıtay manevi tazminat miktarlarını az bularak daha fazla manevi tazminat ödenmesi gerektiğine hükmetti.
İŞVERENE DİKKAT ÇEKEN SORUMLULUKLAR
Yargıtay kararında " Ülkenin ekonomik koşulları tarafların sosyal ve ekonomik durumları paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu olayın ağırlığı olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması, bunun yanında olayın işverenin işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini yeterince alınmamasından kaynaklandığı da gözetilerek gelişen hukuktaki yaklaşıma da uygun olarak tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır." denilerek daha yüksek bir tazminat belirlenmesi gerektiğine hükmetti.
İşte detaylar;
İş kazası neticesinde vefat eden sigortalının anne, baba ve kardeşleri lehine maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
T.C.
Yargıtay
21. Hukuk Dairesi
2019/4070 E.
2020/768 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... İş Mahkemesi
K A R A R
A)Davacı İstemi;
Davacılar vekili dava ve ıslah dilekçesinde özet olarak; iş kazası neticesinde vefat eden sigortalının anne, baba ve kardeşleri lehine maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
B)Davalı Cevabı;
Davalılar ve vekilleri cevap dilekçeleri ile akabinde özet olarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
C)İlk Derece Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde; davalı ... hakkında açılan davanın reddi ile davacı anneye 64.330,61 TL maddi tazminat ve 50000 TL manevi tazminatın; davacı babaya 50000 TL ve kardeşlere 20000 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 17.11.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak ayrı ayrı davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin ise reddine karar verilmiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Kararı ve Gerekçesi;
... Bölge Adliye Mahkemesi 30.Hukuk Dairesince, davacılar lehine aynı rakamlar çerçevesinde maddi ve manevi tazminata hükmedildiği ve fakat vekalet ücreti yönünden hükmün değiştirildiği anlaşılmaktadır.
E)1-Davacıların Özetle Temyiz Nedenleri;
•Hükme esas alınan ücret miktarını kabul etmedikleri, ücretin eksik belirlendiği, sendikalardan bildirilen ücret miktarlarına göre 1300 TL net ücretin makul olduğunu,
•Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kayıtlarından alınan ücretin usta vasıflı işçi ücreti olduğu, ancak dış cephe giydirme işinde usta olan müteveffanın işini kapsamadığını,
•Hükmedilen manevi tazminat miktarlarının çok düşük olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
2-Davalı ... Mühendislik İnşaat ve Alüminyum San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin Özetle Temyiz Nedenleri;
•Kusurun tamamının müteveffada olduğu, müvekkilinin kusurunun bulunmadığı, kazanın müteveffanın emniyet kemerinin ipini kendisinin değiştirmesi nedeniyle meydana geldiğini,
•Müvekkilinin çalışanları sürekli olarak iş güvenliği konusunda uyardıkları, kendilerine düşen dikkat ve özeni yerine getirdiklerini,
•Davacılar lehine takdir edilen manevi tazminat miktarlarının oldukça fahiş olduğunu,
•Hatalı bilirkişi raporlarına itirazları değerlendirilmeksizin yapılan maddi tazminat hesabının yanlış olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
1-Dosyadaki temyiz kapsam ve nedenlerine göre; davalı vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Dava, 17/11/2012 tarihli iş kazası sonucu vefat eden sigortalının anne, baba ve kardeşlerinin maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davalı ... hakkında açılan davanın reddi ile davacı anneye 64.330,61 TL maddi tazminat ve 50000 TL manevi tazminatın; davacı babaya 50000 TL ve kardeşlere 20000 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 17.11.2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak ayrı ayrı davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin ise reddine karar verilmiştir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre, iş kazasının gerçekleşmesinde davacılar murisinin % 15 birleşen kusurunun bulunduğu tespit edilmiştir.
Gerek mülga BK’nun 47 ve gerekse yürürlükteki 6098 sayılı TBK’nun 56. maddesinde Hakimin bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi zarar adı ile ödenmesine karar verebileceği öngörülmüştür. Hakimin manevi zarar adı ile zarar görene verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin Duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 26.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Manevi tazminatın tutarını belirleme görevi hakimin takdirine bırakılmış ise de hükmedilen tutarın uğranılan manevi zararla orantılı, duyulan üzüntüyü hafifletici olması gerekir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları tarafların sosyal ve ekonomik durumları paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu olayın ağırlığı olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması, bunun yanında olayın işverenin işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini yeterince alınmamasından kaynaklandığı da gözetilerek gelişen hukuktaki yaklaşıma da uygun olarak tatmin duygusu yanında caydırıcılık uyandıran oranda manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23.6.2004, 13/291-370)
Bu açıklamalar doğrultusunda davacı anne ve baba lehine takdir edilen manevi tazminat miktarlarının ayrı ayrı az olduğu açıktır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
G) SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalılardan ... Mühendislik İnşaat Ve Alüminyum San.Tic.Ltd.Şti.'ye yükletilmesine
13/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.