İŞÇİ, İSTERSE, İŞVERENE YAZILI OLARAK BAŞVURMAK KOŞULUYLA FAZLA ÇALIŞMALARIN KARŞILIĞI ZAMLI ÜCRET YERİNE, FAZLA ÇALIŞTIĞI BİR SAAT KARŞILIĞINDA BİR SAAT OTUZ DAKİKAYI SERBEST ZAMAN OLARAK KULLANABİLİR
T.C.
Yargıtay
9. Hukuk Dairesi
2014/20595 E.
2015/32264 K.
MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 22. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/03/2014
NUMARASI : 2013/244-2014/182
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti
Davacı, davalı Bakanlığa ait hastanede alt işveren işçisi olarak çalıştığını, 24 saat mesai yapıp 48 saat dinlendiğini iddia ederek, fazla çalışma ücreti, asgari geçim indirimi, yıllık izin ücreti ve yol ücreti alacaklarının ödetilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti
Davalı T.C. Sağlık Bakanlığı vekili, husumet yokluğundan davanın reddini istemiştir.
Davalı ..Yemekçilik Şirketi vekili, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, genel tatil ücreti talebinin kabulüne, diğer isteklerin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz
Kararı davacı ve davalı T.C. Sağlık Bakanlığı vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanunî gerektirici sebeplere göre davacının ve davalı T.C. Sağlık Bakanlığı’nın aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 4857 sayılı Yasanın 41. ve İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği’nin 7. maddesi uyarınca fazla çalışma yapan işçi, isterse, işverene yazılı olarak başvurmak koşuluyla bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı bir saat karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. İşçi, hak etiği serbest zamanı, 6 ay zarfında işverene önceden yazılı olarak bildirmek koşuluyla ve işverenin, işin veya işyerinin gereklerine uygun olarak belirttiği tarihten itibaren işgünleri içerisinde aralıksız ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanılır. İşçinin bu kanundan ve sözleşmeden kaynaklanan tatil veya izin günlerinde serbest zaman kullandırılamaz.
Yasa ve Yönetmelikteki bu düzenleme emredici niteliktedir.
Somut uyuşmazlıkta, işveren, davacının 2010 yılı ve öncesinde yaptığı fazla çalışmaların karşılığı olarak re’sen belirlediği serbest zamanı, davacı işçinin talebi olmadan ve 6 aylık süre geçtikten ve dava açıldıktan sonra kullandırmıştır. Bu sebeple serbest zaman sürelerinin fazla çalışma alacağından mahsubu yapılamaz.
Mahkemece, emredici nitelikteki Yasal düzenlemeye rağmen, dava açıldıktan sonra işçinin talebi olmadan kullandırılan serbest zaman miktarının davacının fazla çalışma alacağından mahsup edilerek ve örtülü denkleştime yapıldığı gerekçesiyle fazla çalışma ücreti talebinin reddi hatalıdır.
Mahkemece, işverenin sunduğu fazla çalışma karşılığı serbest zaman çizelgesi dikkate alınmadan ve mahsup yapılmadan, zamanaşımı def’i gözetilerek belirlenecek fazla çalışma alacağı takdiri indirim yapılmaksızın hüküm altına alınmalıdır.
3- Mahkemece, hükmedilen alacağın net mi yoksa brüt mü olduğunun kararda belirtilmemesinin infazda tereddüte yol açacağının düşünülmemesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgililere iadesine, 16.11.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
