İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ - ALT İŞVERENLER ARASINDA İŞYERİ DEVRİ

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
2021/5506 E.
2021/9779 K.
1.6.2021 T.

İŞÇİLİK ALACAKLARININ TAHSİLİ İSTEMİ ( Davacının Davalı Asıl İşverene Ait İşyerinde Farklı Alt İşverenler Bünyesindeki Çalışma Süresinin Aralıklı Olduğu/Aralıklı Çalışmalar Arasında Makul Sürenin Aşıldığı - Değişen Alt İşverenler Yönünden İşyeri Devri Kurallarına Göre Sonuca Gidilmesinin Mümkün Bulunmadığı/Davacının Her Bir Alt İşveren Nezdindeki Çalışma Süresinin Ayrı Ayrı Değerlendirilmesi Asıl İşverenin Sorumlu Olduğu Alacak Miktarının da Davacının Her Alt İşveren Nezdindeki Çalışma Süresi ile O Dönemdeki Ücret Miktarı Dikkate Alınarak Belirlenmesi Gerektiği )

ALT İŞVERENLER ARASINDA İŞYERİ DEVRİ ( Değişen Alt İşverenler Arasında İşyeri Devrinden Söz Edebilmek İçin Devir Tarihi İtibariyle İşçi veya Devreden İşveren Tarafından Fesih Bildiriminde Bulunulmamış Olması ve İşçinin İhale Süresi Sona Eren Alt İşverenden Ayrıldığı Tarih ile Bir Sonraki Alt İşveren Bünyesinde İşe Başladığı Tarih Arasındaki Sürenin Makul Bir Süreyi Aşmaması Gerektiği )

ÇALIŞMA DÖNEMLERİ ARASINDA MAKUL SÜRE ( Değişen Alt İşverenler Nezdindeki Çalışma Süresinde Makul Süreyi Aşan Çalışma Aralıklarının Varlığı Halinde Artık İşyeri Devrinden Söz Edilemeyeceği - İşçinin Bu Süreyi Aşan Kesintiden Sonra Başlayan Çalışması Yeni Bir İş Sözleşmesine Dayalı Olduğu/Böyle Bir Durumda İşçinin Kesintisiz Kaç Dönem Halinde Çalıştığının Belirlenmesi ve Belirlenen Çalışma Dönemlerinin Her Biri İçin O Döneme İlişkin Çalışma Süresi ve Dönemin Son Bulduğu Tarihteki Ücret Seviyesine Göre Değerlendirme Yapılması Gerektiği )

ARALIKLI ÇALIŞMA ( İşçinin Kesintisiz Kaç Dönem Halinde Çalıştığının Belirlenmesi ve Belirlenen Çalışma Dönemlerinin Her Biri İçin O Döneme İlişkin Çalışma Süresi ve Dönemin Son Bulduğu Tarihteki Ücret Seviyesine Göre Değerlendirme Yapılması Gerektiği - Mahkemece Davacının Aralıklı Çalışmaları Toplanmak Suretiyle Son Ücret Üzerinden Hesaplanan Kıdem Tazminatı İhbar Tazminatı ile Yıllık İzin Ücreti Alacaklarının Hüküm Altına Alınması Hatalı Olup Kararın Bu Sebeple Bozulması Gerektiği )

4857/m.6,17,59

1475/m.14

ÖZET : Dava, işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir.

Davacının davalı asıl işverene ait işyerinde farklı alt işverenler bünyesindeki çalışma süresinin aralıklı olduğu ve aralıklı çalışmalar arasında makul sürenin aşıldığı tespit edilmektedir. Hal böyle olunca, değişen alt işverenler yönünden işyeri devri kurallarına göre sonuca gidilmesi mümkün bulunmamaktadır. Davacının her bir alt işveren nezdindeki çalışma süresi ayrı ayrı değerlendirilmeli, asıl işverenin sorumlu olduğu alacak miktarı da davacının her alt işveren nezdindeki çalışma süresi ile o dönemdeki ücret miktarı dikkate alınarak belirlenmelidir. Mahkemece bu yönler gözetilmeksizin davacının aralıklı çalışmaları toplanmak suretiyle son ücret üzerinden hesaplanan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının hüküm altına alınması hatalı bulunmuş, kararın bozulması gerekmiştir.

DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde değişen alt işverenler bünyesinde kesintisiz şekilde 1994 yılına kadar çalıştığını, 1994 yılında ... Belediyesinde bir süre çalıştıktan sonra 1995 yılında tekrar davalının ...'daki işyerinde işe girdiğini, iş sözleşmesinin 2009 yılında işverence feshedildiğini, feshin haklı bir sebebe dayanmadığını, davacının fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili, husumet itirazında bulunarak davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz Başvurusu:

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe:

1-)Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2-)Taraflar arasında dava dışı alt işverenler arasında işyeri devri bulunup bulunmadığı ve davalı asıl işverenin sorumlu olduğu alacak miktarının belirlenmesi uyuşmazlık konusudur.

Somut uyuşmazlıkta, davacının 1996-2008 yılları arasında değişen alt işverenler bünyesinde aralıklı olarak çalıştığı süre toplanmak suretiyle toplam 3 yıl 9 ay 11 gün çalışma süresine isabet eden alacaklar hüküm altına alınmıştır.

Değişen alt işverenler arasında işyeri devrinden söz edebilmek için, devir tarihi itibariyle işçi veya devreden işveren tarafından fesih bildiriminde bulunulmamış olması, kısaca devir tarihi itibariyle iş sözleşmesinin devam ediyor olması gerekir. Açık bir fesih bildirimini müteakip isçinin ara vermeden yeni alt işveren nezdinde çalışmaya devam etmesi yeni bir iş sözleşmesi olarak nitelendirilmelidir. Bir fesih bildirimi söz konusu değilse ve işçi kesintisiz veya makul sayılabilecek bir süre sonra aynı işyerinde çalışmaya devam etmekte ise, işyeri devri kurallarına göre hareket etmek gerekir. O halde alt işverenler arasında işyeri devri bulunduğunun kabulü için, işçinin ihale süresi sona eren alt işverenden ayrıldığı tarih ile bir sonraki alt işveren bünyesinde işe başladığı tarih arasındaki sürenin makul bir süreyi aşmaması gerekir. Değişen alt işverenler nezdindeki çalışma süresinde makul süreyi aşan çalışma aralıklarının varlığı halinde artık işyeri devrinden söz edilemeyeceği kabul edilmelidir. İşçinin bu süreyi aşan kesintiden sonra başlayan çalışması, yeni bir iş sözleşmesine dayalıdır. Böyle bir durumda işçinin kesintisiz kaç dönem halinde çalıştığı belirlenmeli ve belirlenen çalışma dönemlerinin her biri için, o döneme ilişkin çalışma süresi ve dönemin son bulduğu tarihteki ücret seviyesine göre değerlendirme yapılmalıdır.

Dosya kapsamından, davacının davalı asıl işverene ait işyerinde farklı alt işverenler bünyesindeki çalışma süresinin aralıklı olduğu ve aralıklı çalışmalar arasında makul sürenin aşıldığı tespit edilmektedir. Hal böyle olunca, değişen alt işverenler yönünden işyeri devri kurallarına göre sonuca gidilmesi mümkün bulunmamaktadır. Davacının her bir alt işveren nezdindeki çalışma süresi ayrı ayrı değerlendirilmeli, asıl işverenin sorumlu olduğu alacak miktarı da davacının her alt işveren nezdindeki çalışma süresi ile o dönemdeki ücret miktarı dikkate alınarak belirlenmelidir. Mahkemece bu yönler gözetilmeksizin davacının aralıklı çalışmaları toplanmak suretiyle son ücret üzerinden hesaplanan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti alacaklarının hüküm altına alınması hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 01.06.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.