İŞÇİYE DAVET YAZISININ GEÇ TEBLİĞ EDİLMESİ
T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
2015/2713 E.
2016/11801 K.
11.5.2016 T.
• İŞÇİLİK ALACAKLARI DAVASI ( İşverenin İşe Başlama Talebini Tebliğ Ettikten Sonra 1 Aylık Süre İçinde İşçiyi İşe Başlatmasının Gerektiği/Her Ne Kadar Postadaki Gecikmeler Davalıya Yüklenemez İse de Evrakın Daha Önceki Makul Bir Tarihte Postaya Verilmesinin Gerektiği - Davacının 1 Aylık Sürede İşe Başlatılmadığının Kabul Edileceği/İş Başlatmama Tazminatı ve Boşta Geçen Süre Ücreti Alacağı Reddine Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )
• İŞÇİYE DAVET YAZISININ GEÇ TEBLİĞ EDİLMESİ ( İşe İade Davası Sonrasında İşe Başlama İhtarının 26.7.2012 Tarihinde Tebliğ Edildiği/Davalının 1 ay İçinde Davacıyı İşe Başlatmasının Gerektiği - Davalının Sürenin Bitmesine 2 Gün Kala Davet Yazısını Postaya Verdiği ve 4.9.2012 Tarihinde Tebliğ Edildiği/Her Ne Kadar Postadaki Gecikmeler Davalıya Yüklenemez İse de Evrakın Daha Önceki Makul Bir Tarihte Postaya Verilmesi Gerekliliğine Uyulmadığı )
• BOŞTA GEÇEN SÜRE VE İŞE BAŞLATMAMA TAZMİNATI ( İşverenin İşe Başlama Talebini Tebliğ Ettikten Sonra 1 Aylık Süre İçinde İşçiyi İşe Başlatmasının Gerektiği/Sürenin Bitmesine 2 Gün Kala Davet Yazısının Postaya Verildiği Ancak Bu Yazının 4.9.2012 Tarihinde Tebliğ Edildiği - Evrakın Makul Bir Tarihte Postaya Verilmesi Gerekliliğine Uyulmadığı/Davacının 1 Aylık Sürede İşe Başlatılmadığı Kabulüyle Taleplerin Kabulüne Karar Verileceği )
• BİLİRKİŞİ RAPORUNUN DENETİME ELVERİŞLİ OLMAMASI ( İşçilik Alacakları Davası/Bilirkişi Raporunun Ücretin Nasıl Belirlendiği Kıdem Tazminatının Tavanının Gözetilip Gözetilmediği Yönünden Denetime Elverişli Olmadığı - Uzman Hesap Bilirkişisiden Denetime Elverişli Rapor Alınmasının Gerektiği )
• YARGILAMA GİDERLERİ ( Yargılama Harçlarından Muaf Olan Davalı Kurumun Harçlardan Sorumlu Tutulmasının Hatalı Olduğu - İşçilik Alacakları )
4857/m. 21/1
ÖZET : Dava işçilik alacaklarına ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; feshin geçersizliği sonrası işe başlatılmasını isteyen davacı ile işe davet eden işverenin samimi olup olmadığı, davacının işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücret alacağına hak kazanıp kazanmayacağı noktasında toplanmaktadır. Başvuruyu alan işveren işe başlatma talebini tebliğ ettikten sonra bir aylık süre içinde işçiyi işe davet etmelidir.Dosya içeriğine götre davacının işe başlama ihtarı davalıya 26.7.2012 tarihinde tebliğ edilmiş olup, davalının 26.8.2012 tarihine kadar davacıyı işe başlatması gerekirdi.
Davalının, davacıya işe başlaması için bu sürenin bitimine iki gün kala 24.8.2012 tarihinde davet yazısını postaya verdiği ancak bu yazının davacıya 4.9.2012 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Her ne kadar, postadaki gecikmeler davalıya yüklenemez ise de davalının da postadaki gecikmeleri gözönünde bulundurarak tebliğ olunacak evrakı daha önceki makul bir tarihte postaya vermesi gerekirken davalı bu gerekliliğe uymamıştır. Bu nedenlerle, işverenin davacı işçiyi bir aylık süre içerisinde işe başlatmadığının kabulüyle boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerekir.Davacının işe başlaması için usulüne uygun olarak davet edildiği ancak davacının bu davete rağmen işe başlamadığı yönünde dosya kapsamı ile bağdaşmayan bir gerekçeyle, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesi hatalıdır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporu bu yönü ile özellikle ücretin nasıl belirlendiği, kıdem tazminatı tavanının gözetilip gözetilmediği yönünde denetime elverişli değildir. Bu nedenle, mahkemece talep edilen alacakların hesaplanması için uzman hesap bilirkişisinden denetime elverişli rapor aldırılmalı ve sonucuna göre talepler hakkında bir karar verilmelidir. Denetime elverişli olmayan bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması hatalıdır.
Davalı kurum yargılama harçlarından muaf olduğu halde, mahkemece davalının yargılama harçlarından sorumlu tutulması da hatalıdır.
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : A- ) Davacı Talebinin Özeti: Davacı vekili, davacının davalı derneğe ait ... Hastanesinde laborant olarak 2.8.2007 tarihinden çalışmaya başladığını, iş akdinin işveren tarafından 13.8.2009 tarihinde haklı ve geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini, davalı aleyhine işe iade davası açıldığını, mahkemece davanın kabulüne ve davacının işe iadesine karar verildiğini, verilen bu kararın Yargıtay tarafından onandığını, onama kararının tebliğinden itibaren yasal 10 günlük süre içerisinde 26.7.2012 tarihinde noterden keşide edilen ihtar ile davacının işe iade edilmesi için işveren nezdinde talepte bulunulduğunu, iş bu noter ihtarının davalı işverene aynı gün 26.7.2012 tarihinde tebliğ edildiğini, işverenin yasal bir aylık süre geçtikten sonra 4.9.2012 tarihinde davacının işe başlama talebinin kabul edildiğine dair yazısının tebellüğ edildiğini, işveren yazısının usule uygun olmadığını, yazıda davacının ne zaman, nerede, hangi görev ve pozisyonda işe başlatılacağının belirtilmediğini, ayrıca işverenin yasal olarak 1 aylık süreyi geçirdiğini, bu sebeple işverenin işe başlatma davetinde samimi olmadığını ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama ( iş güvencesi ) tazminatı alacaklarını istemiştir.
B- ) Davalı Cevabının Özeti: Davalı vekili, davacının işe başlaması için usulüne uygun olarak davet edildiğini ancak davacının bu davete rağmen işe başlamadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C- ) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci: Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının işe başlaması için usulüne uygun olarak davet edildiği ancak davacının bu davete rağmen işe başlamadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu bağlamda, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti talepleri reddedilmiş diğer talepler ise kabul edilmiştir.
D- ) Temyiz: Kararı tarafların vekilleri temyiz etmiştir.
E- ) Gerekçe:
1- ) Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- ) Taraflar arasındaki uyuşmazlık; feshin geçersizliği sonrası işe başlatılmasını isteyen davacı ile işe davet eden işverenin samimi olup olmadığı, davacının işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücret alacağına hak kazanıp kazanmayacağı noktasında toplanmaktadır. Türk Medeni Kanunu'nun 2. maddesi uyarınca “herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.” Objektif iyiniyet olarak da tanımlanan ve dürüstlük kuralını düzenleyen madde, bütün hakların kullanılmasında dürüstlük kuralı çerçevesinde hareket edileceğini ve bir kimsenin başkasını zararlandırmak ya da güç duruma sokmak amacıyla haklarını kötüye kullanılmasını Kanun'un korumayacağını belirtmiştir. Keza 6100 Sayılı HMK.'un 28/1 maddesine göre “Taraflar, dürüstlük kuralına uygun davranmak zorundadırlar”. Tarafların iyiniyeti veya kötüniyetini ( Y. İBK. 14.2.1951 gün ve 17/1 ), taraflarca ileri sürülmese dahi dosyadan anlaşıldığı takdirde hakim resen dikkate alacaktır ( Y. HGK. 21.10.1983 gün ve 1981/1-30 E, 1983/1000 K ).
4857 Sayılı İş Kanunu'nun 21/1. maddesi gereğince işveren işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. Başvuruyu alan işveren işe başlatma talebini tebliğ ettikten sonra bir aylık süre içinde işçiyi işe davet etmelidir. İşverenin işçinin işe başlama isteğinin kabul edildiğini bir ay içinde işçiye bildirmesi gerekmekle birlikte, tebligat sorunları sebebiyle bildirimin süresi içinde yapılamaması halinde bundan işveren sorumlu tutulmamalıdır. Ancak işverenin de bunu dikkate alarak işe daveti gerekli zamanda yapması gerekir. Bir aylık sürenin sona ermesine yakın zamanda davet etme, işverenin davranışını dürüstlük kapsamında sorgulanmasına neden olacaktır.
Dosya içeriğine göre davacının işe başlama ihtarı davalıya 26.7.2012 tarihinde tebliğ edilmiş olup, davalının 26.8.2012 tarihine kadar davacıyı işe başlatması gerekirdi. Davalının, davacıya işe başlaması için bu sürenin bitimine iki gün kala 24.8.2012 tarihinde davet yazısını postaya verdiği ancak bu yazının davacıya 4.9.2012 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmaktadır. Her ne kadar, postadaki gecikmeler davalıya yüklenemez ise de davalının da postadaki gecikmeleri gözönünde bulundurarak tebliğ olunacak evrakı daha önceki makul bir tarihte postaya vermesi gerekirken davalı bu gerekliliğe uymamıştır. Bu nedenlerle, işverenin davacı işçiyi bir aylık süre içerisinde işe başlatmadığının kabulüyle boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerekir.
Davacının işe başlaması için usulüne uygun olarak davet edildiği ancak davacının bu davete rağmen işe başlamadığı yönünde dosya kapsamı ile bağdaşmayan bir gerekçeyle, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesi hatalıdır.
3- ) İşçilik alacakları ile ilgili olarak, hesabın unsurları olan süre ve ücreti dosyadaki delillere göre belirleyecek, bu konuda İş Kanunu hükümlerini dikkate alacak hesap bilirkişisinden rapor alınması ve raporun denetime elverişli olması gerekir. Hükme esas alınan bilirkişi raporu bu yönü ile özellikle ücretin nasıl belirlendiği, kıdem tazminatı tavanının gözetilip gözetilmediği yönünde denetime elverişli değildir.
Bu nedenle, mahkemece talep edilen alacakların hesaplanması için uzman hesap bilirkişisinden denetime elverişli rapor aldırılmalı ve sonucuna göre talepler hakkında bir karar verilmelidir. Denetime elverişli olmayan bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması hatalıdır.
4- ) Davalı kurum yargılama harçlarından muaf olduğu halde, mahkemece davalının yargılama harçlarından sorumlu tutulması da hatalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde ilgiliye iadesine, 11.05.2016 tarihinde üye ...'nın karşı oyu ve oyçokluğuyla karar verildi.
KARI OY : İşe iade davası sonrasında, davacı işe başlatılması için noterden keşide ettiği bir ihtarı işverene göndermiş bu ihtar işveren tarafından 26.7.2012 tarihinde tebellüğ edilmiştir.
İşverenin, işçiyi işe başlatması için işverene tanınan yasal bir aylık sürenin son günü 26.8.2012 tarihi olup, davacının işe davet edilmesine dair işveren yazısı yasal bir aylık süre içerisinde 24.8.2012 tarihinde işveren tarafından postaya verilmiştir. Söz konusu davet yazısının, postadaki gecikme sebebiyle davacı işçiye 4.9.2012 tarihinde tebliğ edilmiş olmasından işverenin sorumlu tutulması mümkün değildir. İşveren üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmiş ve yasal süre içerisinde işçiyi işe davet etmiştir. Bu davete rağmen, davacı işçi işe başlamamış olup mahkemece boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı taleplerinin reddine karar verilmesi isabetlidir. Bu nedenle, Sayın çoğunluğun aksi yöndeki görüşlerine katılamıyorum.