KATALOG SUÇLARDA SADELEŞTİRME!
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, İnsan Hakları Eylem Planı’nda, “kuvvetli şüphenin tutuklama nedeni” sayıldığı katalog suçların kapsamının daraltılacağını açıklaması sonrası gözler, Ceza Muhakemeleri Kanunu’nda 38 ayrı maddede düzenlenen söz konusu suçlarla ilgili atılacak adımlara çevrildi.
Önümüzdeki günlerde Adalet Bakanlığı, katalog suçlarla ilgili önce bir etki analizi yapacak. Analizde bu kapsamdaki hangi suçtan, ne kadar tutuklama kararı verildiği ve bu dosyaların ne kadarının beraatle sonuçlandığına bakılacak. Milliyet'ten Ayşegül Kahvecioğlu'nun haberine göre; Çalışmadan çıkacak sonuca göre bazı başlıkların “katalog suçlar” kapsamı dışında bırakılması gündeme gelecek. Ayrıca katalog suçlardan tutuklamaya “somut delil” şartı getirilecek.
Kuvvetli şüphe
Yasaya göre, katalog suçlardan herhangi birine dahil olan suçlamalar, şüpheli hakkında yalnızca “kuvvetli şüphe” bulunması halinde bile “tutuklama nedeni” olarak sayılıyor.
Katalog suçlar tanımlaması, pek çok insan hakkı örgütü ve hukukçular tarafından masumiyet karinesine aykırı olduğu ve tesadüfi delillerin tutukluluğa gerekçe yapılabildiği teziyle eleştiriliyor.
İşte o suçlar
Ceza Muhakemesi Kanunu’nda 38 ayrı maddede düzenlenen katalog suçlar şöyle:
“Soykırım, insanlığa karşı suçlar, göçmen kaçakçılığı, insan ticareti, kasten öldürme, silahla işlenen nitelikli yaralama, neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama, işkence, neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence, cinsel saldırı suçunun basit bedensel temas ve sarkıntılık haricinde kalan kısmı, çocuğun cinsel istismarı, hırsızlık ve nitelikli hali, yağma ve nitelikli yağma, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, suç işlemek için örgüt kurma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, düşmanla işbirliği, devlete karşı savaşa tahrik, askeri tesisleri tahrip ve düşman askeri hareketleri yararına anlaşma, düşman devlete maddi ve mali yardım, anayasayı ihlâl, cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı, yasama organına karşı suç, hükümete karşı suç, hükümete karşı silahlı isyan, devlet güvenliğine veya anayasal düzene karşı suçları işlemek amacıyla örgüt kurma, devlet güvenliğine veya anayasal düzene karşı suçları işlemek amacıyla kurulan örgütlere silah sağlama, silah kaçakçılığı, banka yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile diğer mensupları tarafından işlenen zimmet suçu, yönetici olsun veya olmasın bankanın gerçek kişi ortakları tarafından işlenen zimmet suçu, kaçakçılık, kültür ve tabiat varlıklarını haksız olarak yurtdışına çıkarma, izinsiz araştırma kazı ve sondaj, kasten orman yakma, devletin güvenliğine karşı suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgüt faaliyeti çerçevesinde devlet ormanı yakmak, tehlikeli bazı belirli maddelerle veya yüzünü örtmek suretiyle toplantı ve yürüyüşe katılmak, toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında yasadışı örgütlere ait bazı belirli simgeleri kullanmak, terör örgütü propagandasına dönüştürülen toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde kimlik gizlemek amacıyla yüzü gizlemek.”