KIZ ÇOCUKLARINA AYLIK BAĞLANMASI
T.C.
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
2015/3596 E.
2016/53 K.
18.1.2016 T.
• KIZ ÇOCUKLARINA AYLIK BAĞLANMASI ( 1479 S. Kanun Kapsamında Sigortalı Olan Babasından Dolayı - 24.07.2003 Tarihinde Yürürlüğe Giren Yasa Hükmü Önceki Yasal Düzenlemeye Göre Lehe Olup Davacı Hakkında Uygulanması Gerektiği )
• BABASINDAN DOLAYI BAĞLANAN AYLIĞI KESEN KURUM İŞLEMİNİN İPTALİ İSTEMİ ( Aylığın Yeniden Bağlanması Yapılan Kesintilerin İadesi İstemi - 24.07.2003 Tarihinde Yürürlüğe Giren Yasa Hükmü Önceki Yasal Düzenlemeye Göre Lehe Olup Davacı Hakkında Uygulanması Gerektiği )
• AYLIĞIN YENİDEN BAĞLANMASI VE YAPILAN KESİNTİLERİN İADESİ İSTEMİ ( 1479 S. Kanun Kapsamında Sigortalı Olan Babasından Dolayı - 24.07.2003 Tarihinde Yürürlüğe Giren Yasa Hükmü Önceki Yasal Düzenlemeye Göre Lehe Olup Davacı Hakkında Uygulanması Gerektiği )
1479/m.45
ÖZET : Dava, davacının emekli sandığı mensubu eşinden ölüm aylığı alırken, 1986 yılında vefat eden 1479 Sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan babasından dolayı bağlanan aylığı kesen Kurum işleminin iptali ile aylığın yeniden bağlanması, yapılan kesintilerin iadesi istemine ilişkindir. Davacının babasının ölüm tarihindeki mevzuata göre gelirinin bulunması nedeni ile davacıya aylık bağlanması mümkün değilse de, 1479 Sayılı Kanun'un 45. maddesine 24.07.2003 tarih 4956 Sayılı Kanun'un 23. Maddesi ile eklenen ( c ) fıkrası uyarınca “ onsekiz yaşını, orta öğrenim yapması halinde yirmi yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde yirmibeş yaşını doldurmayan ve ( 18 yaşını doldurmayanlar hariç ) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malul olan çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan ve veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine %25'inden az aylık bağlanamaz” hükmü uyarınca kız çocuklarına aylık bağlanması mümkün hale gelmiştir. 24.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren yasa hükmü önceki yasal düzenlemeye göre lehe olup davacı hakkında uygulanmasının gerektiği ortadadır.
DAVA : Davacı, emekli sandığı mensubu eşinden ölüm aylığı alırken 1986 yılında vefat eden 1479 Sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan babasından dolayı bağlanan aylığı kesen Kurum işleminin iptaliyle aylığın yeniden bağlanmasına yapılan kesintilerin iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
KARAR : Dava, davacının emekli sandığı mensubu eşinden ölüm aylığı alırken, 1986 yılında vefat eden 1479 Sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan babasından dolayı bağlanan aylığı kesen Kurum işleminin iptali ile aylığın yeniden bağlanması, yapılan kesintilerin iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içindeki kayıt ve belgelerden; 1479 Sayılı Kanun uyarınca sigortalı olan davacının babası 'nın 15.03.1986 tarihinde vefat ettiği ve davacının talebi üzerine 01.08.2012 tarihinde davacıya babasından ölüm aylığı bağlandığı, davacının emekli sandığı mensubu olan eşi 'nin ise 04.12.2000 tarihinde vefat ettiği ve eşinden dolayı da ölüm aylığı aldığı, Kurumun 29.04.2014 tarihli yazısı ile; davacının ölen eşinden almış olduğu emekli sandığı kapsamındaki ölüm aylığının brüt asgari ücret tutarının üzerinde olması sebebi ile babasından aldığı aylığın başlangıç tarihi itibari ile kesildiği ve yapılan ödemelerin borç kaydedildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda; davacının babasının ölüm tarihindeki mevzuata göre gelirinin bulunması nedeni ile davacıya aylık bağlanması mümkün değilse de, 1479 Sayılı Kanun'un 45. maddesine 24.07.2003 tarih 4956 Sayılı Kanun'un 23. Maddesi ile eklenen ( c ) fıkrası uyarınca “ onsekiz yaşını, orta öğrenim yapması halinde yirmi yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde yirmibeş yaşını doldurmayan ve ( 18 yaşını doldurmayanlar hariç ) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malul olan çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan ve veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine %25'inden az aylık bağlanamaz” hükmü uyarınca kız çocuklarına aylık bağlanması mümkün hale gelmiştir. 24.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren yasa hükmü önceki yasal düzenlemeye göre lehe olup davacı hakkında uygulanmasının gerektiği ortadadır.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarda açıklanan sebeplerle BOZULMASINA, temyiz harcının istenmesi halinde temyiz edene iadesine; 18.01.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
