MİRASÇIYA HAYAT SİGORTASI KAPSAMINDA ÖDENEN TAZMİNAT TEREKEYE DAHİL BİR PARA OLMAYIP MİRASI KABUL OLARAK YORUMLANAMAZ

T.C.

Yargıtay

7. Hukuk Dairesi

2021/1573 E.

2021/3721 K.

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İstanbul 16. Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 11/03/2015 tarihinde verilen dilekçeyle mirasın hükmen reddi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 16/10/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davacılar vekili tarafından talep edilmiştir. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

1.DAVA

1.1. Davacı vekili, müvekkilinin mirasbırakanı ...’ın 05/12/2009 tarihinde vefat ettiğini, terekesinin borca batık olduğundan bahisle mirasın hükmen reddine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

2.CEVAP

2.1. Davalı ... Jimnastik Klubü Derneği vekili, mirasbırakanın kendisine ait Özlem Spor mağazasını işletirken markaya haksız tecavüzü nedeniyle tazminat borcunun bulunduğu ve bu nedenle davalının icra takibi başlattığını, terekenin borca batık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddini talep etmiştir.

3. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

3.1. İlk derece mahkemesi, mirasbırakanın borçlu olduğu Eskişehir 2. İcra Müdürlüğünün 2009/4246 Esas sayılı dosyasının mirasbırakanın vefatından sonra 19.02.2010 tarihinde haricen tahsil ile kapandığı, Eskişehir 7. İcra Müdürlüğünün 2010/1988 Esas sayılı dosyanın mirasbırakanın vefatından sonra dosya borcunun 09/03/2010 tarihinde tahsilat ile kapatıldığı, mirasbırakanın borçlu, Vodofone Telekominikasyon A.Ş.nin alacaklı olduğu borcunun murisin vefatından sonra tahsilat ve haricen ödeme ile kapatılmış olması nedeniyle mirasçıların terekeyi sahiplenici davranışlarda bulundukları gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.

4. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI

4.1. İlk derece mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

4.2. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi, mirasçılar tarafından bankalara ve trafik tescil birimlerine mirasbırakanın terekesiyle ilgili olarak veraset ve intikal beyannamesi verildiği, mirasbırakana ait iki adet icra takip dosyasına konu borcun, mirasbırakanın vefatından sonra haricen ödendiği, mirasbırakanın hayat sigortası kapsamında mirasçılara tazminat ödendiğinin bildirildiği anlaşıldığından, mirasçıların terekeyi benimseyici davranışlarının olmadığının söylenebilmesi mümkün görülmediği, bu nedenle, ilk derece mahkemesi tarafından yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.

5. TEMYİZ

5.1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararını süresi içinde davacılar vekili temyiz etmiştir.

5.2. Temyiz Nedenleri

5.2.1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; mirasçılar tarafından yapıldığı iddia olunan ödemelerin kim tarafından ödendiğine ilişkin araştırma yapılmadığını, davacıların mirasbırakanın borçlarını ödediğine ilişkin bir belge bulunmadığını, mirasbırakanın borçlarını ödemediğini,

5.2.2. Mirasçıların mirasbırakanın borçlarını ödemek için yapacakları cüzi ödemelerin terekeyi sahiplenme anlamına gelmeyeceğini ileri sürmüştür.

6. YARGITAY KARARI

6.1. Uyuşmazlık ve hukuki nitelendirme:

6.1.2. Dava, mirasın hükmen reddi isteğine ilişkin olup, uyuşmazlık; davacı mirasçıların terekeyi sahiplenip sahiplenmediği noktasında toplanmaktadır.

6.2. Hukuki sebep

6.2.1. Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise miras reddedilmiş sayılır. (TMK md. 605)

6.2.2. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması; terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir. Ancak, tereke borca batık olmasına rağmen; Türk Medeni Kanununun 610/2. maddesinde açıklanan şekilde tereke işlemlerine karışan, tereke mallarını gizleyen veya kendine maleden mirasçı, mirası reddedemez.

6.2.3. Mirasçının kendisine yönelik haciz baskısı altında murise ait bir borcu ödemiş olması 4721 sayılı TMK'nın 610/2. maddesinde belirtilen tereke işlemlerine karışma olarak kabul edilemez.

6.2.4. Davacının murisinin ölümünden sonra yasal yükümlülüklerini yerine getirerek veraset ve intikal vergisi beyannamesini vermiş olması mirası kabul anlamında yorumlanamaz.

6.2.5. Öte yandan murisin ölümü nedeniyle sağlığında yaptırdığı hayat sigortası nedeniyle ödenen tazminat, hak sahipliği sıfatından doğan haklar olup, terekeye dahil değildir.

6.3. Temyiz nedenlerinin değerlendirilmesi

6.3.1. Somut olaya gelince; ilk derece mahkemesince, mirasbırakanın borçlarının kim tarafından ödendiğine ilişkin yapılan araştırmalarda, ödemelerin haricen yapıldığı, kim tarafından ödeme yapıldığının tespit edilemediği anlaşılmaktır. Yapılan ödemelerin davacılar tarafından yapıldığı da ispatlanamamıştır.

6.3.2. Davacıların murisinin ölümünden sonra yasal yükümlülüklerini yerine getirerek veraset ve intikal vergisi beyannamesini vermiş olması ve mirasçılara ödenen hayat sigortası kapsamında ödenen tazminat ise terekeye dahil bir para olmayıp mirası kabul anlamında yorumlanamaz.

6.3.3. Öte yandan, mirasbırakana ait, çalıntı olduğu tespit edilen 26 DT 241 plakalı araç dışında, mirasçılar tarafından 26 NF 674 plakalı araç için veraset intikal beyannamesi verildiği görülmüştür. UYAP üzerinden yapılan incelemede, bahsi geçen aracın mirasbırakan veya mirasçılar adına kayıtlı olmadığı, bu bakımdan ilgili trafik tescil müdürlüğünden sorulmak suretiyle aracın kimin üzerinde tescilli olduğu, aracın öncesinde mirasbırakan adına tescilli olduğunun anlaşılması halinde ise mirasçılar tarafından devrinin yapılıp yapılmadığının da araştırılmadığı anlaşılmıştır.

6.3.4. Somut uyuşmazlıkta, mirasbırakanın borcu ödendiyse davacılar tarafından ödenip ödenmediği, davacıların mirası kabul anlamına gelebilecek davranışlarda bulunup bulunmadıkları tam olarak tespit edilmeden yazılı şekilde karar verilmesi ve bölge adliye mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle HMK 373/1. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 09.12.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.