MOBBİNG SEBEBİYLE TAZMİNAT

T.C.

YARGITAY

4. HUKUK DAİRESİ

2015/16592 E.

2016/7912 K.

15.6.2016 T.

* MOBBİNG SEBEBİYLE TAZMİNAT (Davacının Aynı Okulda Görev Yapan Davalı İdareci Tarafından Kendisine Mobbing Yapıldığını Sudan Sebeplerle Hakkında Soruşturma Açıldığını Davalının Hakaret ve Fiili Saldırılarına da Maruz Kaldığı İddiası - Davalı Müdürün Göreviyle İlgili Bir Eylemine Değil Salt Kişisel Kusuruna Dayanıldığı Anlaşılmakla Davalının Görevi Dışında Kalan Kişisel Kusuruna Dayanıldığına Eylemin Görev Sırasında ve Görevle Iİlgili Olmamasına ve Hizmet Kusuru Niteliğinde Bulunmamasına Göre Husumetin İdareye Değil Davalıya Yöneltileceği)

* OKULDA UYGULANAN MOBBİNGİN KİŞİSEL KUSUR MU HİZMET KUSURU MU OLDUĞUNUN BELİRLENMESİ (Davalı Müdürün Göreviyle İlgili Bir Eylemine Değil Salt Kişisel Kusuruna Dayanıldığı Anlaşılmakla Davalının Görevi Dışında Kalan Kişisel Kusuruna Dayanıldığına Eylemin Görev Sırasında ve Görevle İlgili Olmamasına ve Hizmet Kusuru Niteliğinde Bulunmamasına Göre Eldeki Davada Husumetin Davalıya Yöneltilmesinde İsabetsizlik Bulunmadığı)

* HAKSIZ EYLEM SEBEBİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT (Mobbing - Davacının Kendisine Karşı Psikolojik Baskı ve Sudan Sebeplerle Soruşturma Açılarak Disiplin Cezası Uygulandığı Gerekçesi İle Manevi Tazminat İsteminde Bulunduğundan Bu Maddi Olgulardan Davalı Müdürün Göreviyle İlgili Bir Eylemine Değil Salt Kişisel Kusuruna Dayanıldığı/Davalının Görevi Dışında Kalan Kişisel Kusuruna Dayanıldığına Eylemin Görev Sırasında ve Görevle İlgili Olmamasına ve Hizmet Kusuru Niteliğinde Bulunmamasına Göre Husumetin Davalıya Yöneltilmesinde İsabetsizlik Bulunmadığı)

2709/m.129/5
6098/m.50
657/m.13/1

ÖZET : Dava, haksız eylem sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davacının mobbing sebebiyle tazminat talebi yönünden, davanın idari yargı yerinde ve idareye karşı açılması gerektiği ve bu sebeple husumet yokluğundan davacının davasının reddi gerektiği, fakat dava dilekçesinde fiili saldırıdan da bahsedilmiş olması sebebiyle husumet yönünde bir karar tesis edilmediği belirtilerek, maddi ve manevi tazminat istemi için fiili saldırı eylemi değerlendirilmiş ve maddi tazminat isteminin reddi ile manevi tazminat istemi yönünden kısmen kabul kararı verilmiştir.

Davacı, kendisine karşı psikolojik baskı ve sudan sebeplerle soruşturma açılarak disiplin cezası uygulandığı gerekçesi ile manevi tazminat isteminde bulunduğundan davacının istemini dayandırdığı bu maddi olgulardan, davalı müdürün göreviyle ilgili bir eylemine değil, salt kişisel kusuruna dayanıldığı anlaşılmakla davalının görevi dışında kalan kişisel kusuruna dayanıldığına, eylemin görev sırasında ve görevle ilgili olmamasına ve hizmet kusuru niteliğinde bulunmamasına göre, eldeki davada husumetin davalıya yöneltilmesinde isabetsizlik de bulunmamaktadır. Mahkemece mobbing iddiasi ile ilgili olarak da işin esası incelenerek karar verilmesi gerekirken, bu durumun değerlendirme dışı bırakılması doğru olmamış ve kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.

DAVA : Davacı tarafından, davalı aleyhine 22.8.2012 gününde verilen dilekçeyle maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine ve Birleşen ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2013/302 Esas sayılı dava dosyasında, davacı tarafından, davalı aleyhine 30.5.2013 gününde verilen dilekçeyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen 15.5.2015 tarihli kararın Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekillerince süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

KARAR : 1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalı - birleşen dosyada davacının tüm, davacı - birleşen dosyada davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2-)Davacı - birleşen dosyada davalının temyiz itirazlarına gelince;
Dava, haksız eylem sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı, öğretmenlik yaptığını, davalının da aynı okulda görev yapan idareci olduğunu, kendisine mobbing yapıldığını, sudan sebeplerle hakkında soruşturma açıldığını, davalının hakaret ve fiili saldırılarına da maruz kaldığını belirterek; uğradığı maddi ve manevi zararın giderilmesi isteminde bulunmuştur.

Davalı ise, davaya konu iddiaların yerinde olmadığını belirterek, asıl davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davacının mobbing sebebiyle tazminat talebi yönünden, davanın idari yargı yerinde ve idareye karşı açılması gerektiği ve bu sebeple husumet yokluğundan davacının davasının reddi gerektiği, fakat dava dilekçesinde fiili saldırıdan da bahsedilmiş olması sebebiyle husumet yönünde bir karar tesis edilmediği belirtilerek, maddi ve manevi tazminat istemi için fiili saldırı eylemi değerlendirilmiş ve maddi tazminat isteminin reddi ile manevi tazminat istemi yönünden kısmen kabul kararı verilmiştir.
Mahkemece, davacının mobbing iddiasına dayalı talebi yönünden husumetten ret karar verilmesi gerektiği belirtilmiş olmasına rağmen fiili saldırı sebebiyle de tazminat talep edilmiş olması gerekçe gösterilerek husumet yönünden hüküm tesis edilmemiş olması doğru değildir. Bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.

Kaldı ki, Anayasa'nın 129/5. maddesiyle 657 Sayılı Kanunu'nun 13/1. maddesi gereğince memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken kusurlu eylemleri sebebiyle oluşan zararlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve yasada gösterilen biçim ve koşullara uygun olarak idare aleyhine açılabilir. İdare aleyhine böyle bir davanın açılabilmesi, hizmet kusurundan kaynaklanmış, idari işlem ve eylem niteliğini yitirmemiş davranışlar ile sınırlıdır. Kamu görevlisinin, özellikle haksız eylemlerde, Anayasa ve özel yasalardaki bu güvenceden yararlanma olanağı bulunmamaktadır. (Hukuk Genel Kurulunun 15.11.2000 gün ve E:2001/4-1650; 2000/1690, 26.9.2001 gün ve E.2001/4-595 K:2001/643, 29.3.2006 gün ve E.2006/4-86 K:2006/111; 17.10.2007 gün ve E:2007/4-640 K.2007/725; 31.10.2007 gün ve E:2007/4-800 K:2007/797; 20.2.2008 gün ve 2008/4-156 K:2008/140 Sayılı ilamlarında da aynı ilkeler benimsenmiştir.)

Somut olay değerlendirildiğinde; davacı, kendisine karşı psikolojik baskı ve sudan sebeplerle soruşturma açılarak disiplin cezası uygulandığı gerekçesi ile manevi tazminat isteminde bulunduğundan davacının istemini dayandırdığı bu maddi olgulardan, davalı müdürün göreviyle ilgili bir eylemine değil, salt kişisel kusuruna dayanıldığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, davalının görevi dışında kalan kişisel kusuruna dayanıldığına, eylemin görev sırasında ve görevle ilgili olmamasına ve hizmet kusuru niteliğinde bulunmamasına göre, eldeki davada husumetin davalıya yöneltilmesinde isabetsizlik de bulunmamaktadır. Mahkemece mobbing iddiasi ile ilgili olarak da işin esası incelenerek karar verilmesi gerekirken, bu durumun değerlendirme dışı bırakılması doğru olmamış ve kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen kararın yukarda (2) numaralı bentte açıklanan sebeplerle davacı - birleşen dosyada davalı yararına BOZULMASINA, davalı- birleşen dosyada davacının tüm, davacı - birleşen dosyada davalının diğer temyiz itirazlarının ilk bentte açıklana nedenler ile reddine ve davacıdan peşin alınan harcın istenmesi halinde iadesine, 15.06.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.