ÖZEL HASTANE RUHSATNAMESININ HACZI MÜMKÜNDÜR
T.C.
Yargıtay
12. Hukuk Dairesi
2018/14512 E.
2020/159 K.
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Genel haciz yolu ile icra takibinde, borçlu şirkete ait hastane ruhsatnamesine haciz konulması üzerine borçlunun icra mahkemesine başvurarak; özel hastane ruhsatnamesine haciz tatbik edilmesinin usulsüz olduğunu belirterek ruhsatname üzerine konulan hacizlerin kaldırılmasını ve yeniden kıymet takdiri yapılmasını talep ettiği, ilk derece mahkemesince haczin kaldırılmasına karar verildiği, kararın alacaklı tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince alacaklının istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1-b-1. bendi gereğince; esastan reddine karar verildiği, karara karşı alacaklı tarafından temyiz yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.
İİK’nun 85. maddesi uyarınca, borçlunun kendi yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmazlarından ve alacak ve haklarından borcu karşılayacak kadarı haczolunur. Kural olarak borçlunun her türlü mal ve hakkı haczedilebilir. Hangi malların kısmen veya tamamen haczedilemeyeceği, İcra ve İflas Kanunu’nda tahdidi olarak sayılmış olup, bu sayılanların dışında olup da, özel kanunla haczedilemeyeceğine ilişkin bir düzenleme bulunmayan borçluya ait bütün mal ve hakların haczi kabildir.
Ancak, İcra ve İflas Kanunu’nda düzenlenmemekle birlikte, maddi hukuk kurallarına göre, bir kısım mal ve hakların da haczi mümkün değildir. Buna göre, maddi hukuka göre başkasına devri yasak olan mal ve haklar da haczedilemez. Yine bir mal veya hakkın haczedilebilmesi için, tek başına ekonomik bir değer ifade etmesi ve bu değerin hukuksal dayanağının bulunması zorunludur (Hukuk Genel Kurulu’nun 06.12.2006 tarih ve 2006/12-765 esas, 2006/765 karar sayılı kararı).
27.03.2002 tarih ve 24708 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan … Bakanlığı Özel Hastaneler Yönetmeliği’nin ruhsatlandırma başlıklı 15. maddesinde, özel hastanelerin ruhsatlandırma işlemleri düzenlenmiş olup, özel hastaneye ruhsat verilmesinden sonra konsültan hizmet verilecek dallarda çalışacak tabipler dışındaki diğer personelini tamamladığı tespit edilen özel hastanelere, Bakanlıkça, Faaliyet İzin Belgesi verilmesi ile özel hastanenin hasta kabul ve tedavisine başlayacağı düzenlenmiştir.
Özel hastanenin devri ise aynı Yönetmeliğin 69. maddesinde düzenlenmiştir. 21/03/2014 ve 28948 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Hastaneler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 27.03.2002 tarih ve 24708 sayılı Özel Hastaneler Yönetmeliğinin 69. maddesi değiştirilerek; ” Her ne sebeple olursa olsun devir talep tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet göstermeyen özel hastaneler devredilemez” düzenlemesinin getirildiği görülmektedir.
Mahkemece, … Bakanlığı’na yazı yazılarak, Özel Üniversal… Hastanesi’nin….Vatan Hastanesi)faaliyet gösterip göstermediği sorulmuş,… Valiliği İl … Müdürlüğü’nün ..641.03.01 sayılı yazı cevabında “….özel hastanenin faliyetinin 20.03.2015 tarihinde askıya alındığı…” şeklinde cevap verildiği görülmektedir.
Bu durumda, … kuruluşunun ruhsat devri, devir talep tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet gösterme şartına bağlanmıştır. Devir tarihi itibariyle aktif olarak faaliyet göstermeyenler (faaliyeti askıya alınmış bulunan hastaneler) devredilemeyecektir. Ancak, özel … kuruluşu ruhsatının icra dairesi tarafından satış işlemleri 21/03/2014 tarihinden önce başlatılmış ise, talep tarihinde aktif olarak faaliyet gösterme şartı aranmaksızın ruhsat devri gerçekleştirilebilecektir.
İİK’nun 78/1. maddesi uyarınca, “Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı haciz konmasını isteyebilir”, aynı kanunun 106. maddesinde ise; “Alacaklı, haczolunan mal taşınır ise hacizden itibaren altı ay, taşınmaz ise hacizden itibaren bir yıl içinde satılmasını isteyebilir” düzenlemeleri mevcut olup, satış işlemi ancak hacizli mal üzerinden yapılabileceğinden, haczin, satış işlemlerinin başlangıcı olduğunun kabulü gerekir.
Somut olayda,… Vatan Hastanesi’nin faaliyetinin 20/03/2015 tarihinde askıya alındığı, icra müdürlüğünün 04/09/2013 tarihli haciz kararı üzerine 11.09.2013 tarihinde kayıtlarına haciz işlendiği görülmektedir. Satış işlemleri, 21/03/2014 tarihinden önce başlatılmış ise, talep tarihinde aktif olarak faaliyet gösterme şartı aranmaksızın ruhsat devrinin gerçekleştirilebileceği ve haciz tarihi itibarı ile de değişiklik öncesi mevcut bulunan yönetmelikte aktif olarak faaliyet gösterme şartı aranmadığı hususları gözetildiğinde, özel hastane ruhsatnamesinin haczi mümkündür. Aksinin kabulü hak kaybına neden olur.
O halde mahkemece, borçlunun şikayetinin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile şikayetin kabulü ile özel hastane ruhsatnamesine konulan haczin kaldırılması yönünde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddedilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin … Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin 19.04.2018 tarih 2018/369 E.-2018/997 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, … 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 14.12.2017 tarih 2017/704 E. – 2017/1528 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi’ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 14/01/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.