SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANININ TESPİTİ - RAPORLAR ARASINDA ÇELİŞKİ BULUNMASI - ADLİ TIP KURUMU ÜST KURULUNDAN RAPOR ALINARAK HÜKÜM KURULMASI

T.C.
YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
2022/12221 E. 
2023/23 K. 
9.1.2023 T.

SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANININ TESPİTİ ( Davalı Kuruma Bağlı Hastanenin Sağlık Kurulu Raporuna Göre Sigortalıya % 10 Mesleki Maluliyet Oranı Verildiği ve Kontrol Muayenesi Öngörüldüğü/Kontrol Muayenesi Sonucundaki Rapora Göre Sağlık Kurulunun Kararında Davacının Mesleki Maluliyet Oranının % 0 Olarak Belirlendiği - Bu Orana Davacı Tarafından İtiraz Edildiği ve İtiraz Üzerine Yüksek Sağlık Kurulunca Kurul Raporu ile Davacının Maluliyet Oranının %13,20 Olarak Belirlendiği/Çelişkilerin Giderilmesi Gerektiği )

RAPORLAR ARASINDA ÇELİŞKİ BULUNMASI ( Davacının Açtığı Tazminat Davasında Adli Tıp Kurumu İhtisas Kurulunca Düzenlenen Rapor ile Davacının E Cetveline Göre %20 Oranında Meslekte Kazanma Gücünü Kaybetmiş Sayılacağının Değerlendirildiği/Yeniden Adli Tıp Kurumu İhtisas Kuruluna Yazı Yazıldığı - Aynı Kurulca Mütalaasına Eklenecek ya da Değiştirilecek Husus Bulunmadığının Bildirildiği/Davacının Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranının Yüksek Sağlık Kurulu Raporuna Göre %13,20 Olarak Tespit Edildiği de Gözönüne Alındığında Raporlar Arasındaki Çelişkinin Giderilmesi Gerektiği )

ADLİ TIP KURUMU ÜST KURULUNDAN RAPOR ALINARAK HÜKÜM KURULMASI ( Meslek Hastalığı Neticesinde Sigortalı Davacının Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranının Yüksek Sağlık Kurulu Raporuna Göre %13,20 Olarak Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi Raporunda ise %20 Olarak Belirlendiği/Raporlar Arasında Çelişki Bulunduğu Açık Olduğuna Göre Bu Çelişkinin Adli Tıp Kurumu Üst Kurulu'ndan Rapor Alınmak Suretiyle Giderilmesi Gerekirken Çelişki Giderilmeden Karar Verilmesinin Hatalı Olduğu )

5510/m.95

ÖZET : Uyuşmazlık, davacının meslek hastalığı sebebiyle sürekli iş göremezlik oranının tespiti istemine ilişkindir.

Dosya kapsamında, davalı Kuruma bağlı Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesinin sağlık kurulu raporuna istinaden sigortalıya % 10 mesleki maluliyet oranı verildiği ve kontrol muayenesi öngörüldüğü, Hastanece daha sonra yapılan kontrol muayenesi sonucunda düzenlenen sağlık kurulu raporuna istinaden Sağlık Kurulunun Kararında davacının mesleki maluliyet oranının % 0 olarak belirlendiği, belirlenen orana davacı tarafından itiraz edildiği ve itiraz üzerine Yüksek Sağlık Kurulunca kurul raporu ile davacının maluliyet oranı %13,20 olarak belirlendiği görülmüştür. Artan maluliyet oranına göre davacı tarafından İş Mahkemesi dosyasından açılan tazminat davasında Adli Tıp Kurumu İhtisas Kuruluna dosyanın sevk edildiği ve düzenlenen rapor ile davacının E cetveline (yaşına) göre %20 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı değerlendirilmiştir. Görülmekte olan dava dosyasında, meslek hastalığı sebebiyle davacının meslekte kazanma gücü kaybı oranının tespiti bakımından yeniden Adli Tıp Kurumu İhtisas Kuruluna yazı yazıldığı, aynı Kurulca düzenlenen raporda, "Adli Tıp Kurumu İhtisas Kurulunun mütalaasına eklenecek ya da değiştirilecek bir husus bulunmadığı" bildirilmiştir. Meslek hastalığı neticesinde sigortalı davacının meslekte kazanma gücü kaybı oranının Yüksek Sağlık Kurulu raporuna göre %13,20 olarak, Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi raporunda ise %20 olarak belirlendiği, raporlar arasında çelişki bulunduğu açık olduğuna göre bu çelişkinin Adli Tıp Kurumu Üst Kurulu'ndan rapor alınmak suretiyle giderilmesi gerekirken çelişki giderilmeden karar verilmesi hatalı olmuştur.

DAVA : Taraflar arasındaki sürekli iş göremezlik oranının tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı Kurum ile davalı TTK Genel Müdürlüğü vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Kurum vekili ile davalı TTK Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR : I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının TTK Kozlu müessesesinde ocak işinde çalışması nedeni ile meslek hastalığına yakalandığını, davacının %10 oranında malul kaldığını, davacıya 06.03.2014 tarihinde yapılan kontrol muayenesi sonucunda meslek hastalığı maluliyetinin %13,20 ye yükseldiğini, fark 3,20 için davalı iş veren aleyhine açılan ... 2. İş Mahkemesindeki dosyada davalı işverenin yapmış olduğu itiraz üzerine alınan Adli Tıp Kurumu raporunda davacının meslek hastalığı maluliyetinin 03.10.2018 tarihinden itibaren %20 oranına yükseldiğini, tazminat dosyasında verilen süre içerisinde davalı SGK'na başvuru yaparak davacının meslek hastalığı sürekli iş göremezlik gelirinde %20 oranı dikkate alınarak güncelleme yapılmasını talep ettikleri, taleplerinin davalı Kurumca reddedildiğini belirterek davacının meslek hastalığı maluliyetinin 03.10.2018 tarihinden itibaren %20 oranına yükseldiğinin tespitine, davacı kuruma davacının sürekli iş göremezlik gelirinde %20 oranına göre güncelleme taleple başvurunun reddine dair kurum işleminin iptaline ve davacının meslek hastalığı maluliyet gelirinin 03.10.2018 tarihinden itibaren güncellenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde; davanın süresi içerisinde açılmadığını, zaman aşımına uğradığını, sigortalıya %10 oranında bağlanan gelir kontrol muayenesinde %0 oranına düşmesi nedeni ile durdurulduğunu, davacının yapmış olduğu itiraz üzerine düzeltme kaydı ile %13,20 oranında YSK raporuna itiraz üzerine devam ettiğini, kurumun taraf olmadığı dosyada alınan Adli Tıp Kurumu raporlarının kurumu bağlamadığını belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

Dahili Davalı TTK vekili cevap dilekçesinde; davacının meslek hastalığı sürekli iş göremezlik oranının bulunmadığını, açılan davanın usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesi'nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile “Davacının davasının kabulü ile, davacı ... 'un meslek hastalığı sürekli iş göremezlik oranının 03.10.2018 tarihinden itibaren %20 olduğunun tespitine, davacı ... 'un davalı kurumdan almakta olduğu meslek hastalığı sürekli iş göremezlik gelirinin 01.11.2018 tarihinden itibaren %20 sürekli iş göremezlik oranı üzerinden güncellenmesine, aksine kurum işleminin iptaline,” karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesi'nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili ile davalı TTK Genel Müdürlüğü vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.

B. İstinaf Sebepleri

Dahili davalı TTK vekili istinaf dilekçesinde; müvekkili idare yönünden davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini, maluliyet oranına itirazları nedeniyle işlem yapılması gerektiğini ileri sürmüştür.

Davalı SGK vekili istinaf dilekçesinde; davanın yetkili ve görevli mahkemede açılmadığını, Kurum taraf olmadığından Adli Tıp raporlarının kurumu bağlayıcılığının bulunmadığını ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile "davacının maluliyetinin 03.10.2018 tarihinden itibaren %20 'ye yükseldiği, bu tarihten itibaren artan maluliyet oranına göre davacıya bağlanan gelirin güncellenmesi gerektiği, mahkemenin kabul kararında usul ve yasaya aykırılık görülmediği” gerekçeleriyle davalıların istinaf başvurularının HMK 353/1-b.1 maddesi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesi'nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili ile davalı TTK Genel Müdürlüğü vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı Kurum vekili; davanın yetkisiz ve görevsiz mahkemede açıldığını, zamanaşımı nedeniyle davanın reddi gerektiğini, Kurumca %13,20 oranına göre davacıya gelir bağlandığını, ATK raporlarının ise Kurum yönünden bağlayıcı olmadığını beyanla kararın bozulmasını istemiştir.

Davalı TTK Genel Müdürlüğü vekili; Kurumları yönünden husumet nedeniyle davanın reddi gerektiğini, maluliyete itirazları doğrultusunda inceleme yapılmadığını beyanla kararın bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacının meslek hastalığı sebebiyle sürekli iş göremezlik oranının tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

5510 Sayılı Yasa'nın 95. maddesine göre "Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek sağlık kurulu raporlarının usûl ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili sağlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usulüne uygun olmayan sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen sağlık hizmet sunucusuna iade edecek belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usûlüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.

Kural olarak Yüksek Sağlık Kurulunca verilen karar Sosyal Güvenlik Kurumunu bağlayıcı nitelikte ise de, diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek Sağlık Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde inceleme Adli Tıp Kurumu aracılığıyla yaptırılmalıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 28/06/1976 günlü, 1976/6-4 Sayılı Kararı da bu yöndedir.

Adli Tıp 3. Kurumu İhtisas Dairesi'nden alınacak rapor ile Yüksek Sağlık Kurulu Kararı arasında sürekli iş göremezlik oranına yönelik görüş ayrılığı bulunduğu takdirde çelişkinin giderilmesi için dosyanın Adli Tıp 2. Üst Kuruluna gönderilerek çıkacak sonuca göre karar verilmesi gerekir.

3. Değerlendirme

1. Dosya kapsamında, davalı Kuruma bağlı ... Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesinin 10.09.1997 tarih, M/1437 Sayılı sağlık kurulu raporuna istinaden sigortalıya % 10 mesleki maluliyet oranı verildiği ve kontrol muayenesi öngörüldüğü, SB ... U. Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesince 06.03.2014 tarihinde yapılan kontrol muayenesi sonucunda düzenlenen 253 Sayılı sağlık kurulu raporuna istinaden SGKB Kocatepe Sağlık Sosyal Güvenlik Merkezi Sağlık Kurulunun 10.04.2014 tarihli 9875 Sayılı Kararında davacının mesleki maluliyet oranının % 0 olarak belirlendiği, belirlenen orana davacı tarafından itiraz edildiği ve itiraz üzerine Yüksek Sağlık Kurulunca 2016/883 Esas- 11/2113 Karar sayılı ve 10.02.2016 tarihli kurul raporu ile davacının maluliyet oranı %13,20 olarak belirlenmiştir. Artan maluliyet oranına göre davacı tarafından ... 2. İş Mahkemesi 2017/339 Esas sayılı dosyasından açılan tazminat davasında Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulu'na dosyanın sevk edildiği ve düzenlenen 25.01.2019 tarih ve 1294 Sayılı rapor ile davacının E cetveline (yaşına) göre %20 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı değerlendirilmiştir.

2. Görülmekte olan dava dosyasında, meslek hastalığı sebebiyle davacının meslekte kazanma gücü kaybı oranının tespiti bakımından yeniden Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kuruluna yazı yazıldığı, aynı Kurulca düzenlenen 22.05.2020 tarih ve 7103 Sayılı raporda, "Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulunun 25.01.2019 tarih 1294 Sayılı mütalaasına eklenecek ya da değiştirilecek bir husus bulunmadığı" bildirilmiştir.

3. Bu açıklamalar doğrultusunda meslek hastalığı neticesinde sigortalı davacının meslekte kazanma gücü kaybı oranının Yüksek Sağlık Kurulu raporuna göre %13,20 olarak, Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Dairesi raporunda ise %20 olarak belirlendiği, raporlar arasında çelişki bulunduğu açık olduğuna göre bu çelişkinin Adli Tıp Kurumu 2. Üst Kurulu'ndan rapor alınmak suretiyle giderilmesi gerekirken çelişki giderilmeden yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.

4. Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

SONUÇ : Açıklanan sebeplerle;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.01.2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.