TARAFLARDAN BİRİ TACİR İSE İADE OLUNACAK BEDELE TİCARİ FAİZ UYGULANIR
TC
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
2019/2731 E.
2019/10247 K.
Davacı ... ile davalılar ... Yapı San. Tic. Ltd. Şti, ... ve ... Emlak Turizm İnş. Dek. Tem. Gıda İth. İhr. Ltd. Şti. aralarındaki alacak davasına dair Bodrum 2. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 28/04/2015 tarihli ve 2014/484 E - 2015/114 K sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen 19/11/2018 tarihli ve 2017/10883 E - 2018/11718 K sayılı ilama karşı davacı ... tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; davalı ... Yapı Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin müteahhitliğini yaptığı binadan 20.04.2006 tarihli sözleşme ile 36.000 GBP (İngiliz Poundu) karşılığı daire satın aldığını, davalıların söz verdikleri tarihte binanın iskan ruhsatını almadıklarını, inşaatı tamamlamadıklarını, fazlaya ilişkin hakları saklı tutup davalıya ödenen toplam 89.679,00 TL'nin ödeme tarihinden bu yana işlemiş ve ödeme tarihine kadar işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılar; inşaatın tamamlanmasının gecikmesinde atfedilebilecek bir kusurlarının bulunmadığını, gecikmenin belediyenin uyguladığı inşaat yasağından kaynaklandığını, bu durumun mücbir sebep teşkil ettiğini, satış bedelinin 36.000 İngiliz Poundu olarak kararlaştırıldığını ancak davacı tarafından satış bedelinin yalnızca 18.518,00 TL'sinin ödendiğini başkaca ödeme yapılmadığını belirterek davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece; davanın kabulü ile 89.679,00 TL’nin davalı ... Yapı San. Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine, (7.473-TL’si için 15/04/2006, 4.982 TL için 18/04/2006, 77.224 TL için 26/06/2006 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine) ve davalı ... yönünden davanın husumetten reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. Anılan karar Dairemizin 16.06.2014 tarihli, 2014/1283 Esas ve 2014/9627 Karar sayılı ilamıyla "Mahkemece; davacı alıcıya, dava dışı ...'ın kendisine gönderilen 31.000 Poundu davacı adına davalı satıcılara ödediğine ilişkin iddiasını ispata yarar yazılı ödeme belgesi varsa bu belgeyi sunması için süre verilerek iddiasını ispatlama imkanının tanınması, davacı tarafça ödemeye ilişkin belge ibraz edilmemesi halinde, ispat külfeti üzerinde olan davacıya, dava dilekçesinde yemin deliline dayandığı nazara alınarak davalı tarafa yemin teklif etme hakkının bulunduğunun hatırlatılması ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu husus hükmün davalı lehine bozulmasını gerektirmiştir. Diğer taraftan; taraflar arasında imzalanan satış sözleşmesinde satıcı olarak "... (... Yapı Sanayi ve Tic. Ltd. Şti)" ibaresi yazılmış olup, sözleşmeyi satıcı olarak "... vekili ..." imzalamış olup, 4077 sayılı Kanunun 4. maddesi uyarınca davalı satıcı ...'in satış bedelinin davacıya iadesinden diğer davalı ... Yapı Sanayi ve Tic.Ltd.Şti. ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğu gözardı edilerek, bu davalı yönünden davanın husumetten reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüş ve bu nedenle hükmün davacı lehine bozulmasına karar verilmiştir." gerekçeleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyma kararı verilmiş, davalılarca ödendiği kabul edilen 18.518,00 TL dışındaki bedelin ödendiğine dair davacı tarafından yazılı delil sunulamadığı, davacıya yemin hakkı hatırlatıldığı, davalıya usulüne uygun yemin yaptırıldığı, davalının yemin beyanında bakiye bedelin alınmadığını ifade etmesi karşısında kalan kısım için davacının iddiasının sübut bulmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, 18.518,00 TL'nin (7.473,00 TL'si için 15/04/2006 tarihinden 4.982,00 TL'si için 18/04/2006 tarihinden 6.063,00 TL'si için 26/06/2006 tarihinden itibaren başlamak üzere) yasal faizi ile birlikte davalılar ... Yapı San. Tic. Ltd. Şti ve ...'den alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hükmün davacı tarafça temyiz edilmesi üzerine Dairemiz 19.11.2018 tarihli ve 2017/10883 Esas ve 2018/11718 Karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Dairemiz kararına karşı davacı tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur.
Yeniden yapılan inceleme sonucunda;
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının sair karar düzeltme istemleri yerinde değildir.
2- Davacının faize ilişkin karar düzeltme istemine gelince,
Davacı eldeki dava ile, harici satım sözleşmesi uyarınca davalılara ödenen 89.679,00 TL'nin ticari faizi ile birlikte ödenmesini istemiş olup, mahkemece davanın kısmen kabulü ile kabul edilen 18.518,00 TL için yasal faize hükmedildiği anlaşılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu 19. maddesi hükmü uyarınca tacir olan davalı şirketin borçlarının da ticari olması asıl olup, taraflardan yalnız biri için ticari iş niteliğinde olan sözleşmelerin, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça diğer taraf içinde ticari iş sayıldığı anlaşılmakla, davacının ticari faiz talep edebileceğinin kabulü gerekir. Bu nedenle mahkemece, hükmolunan alacağa ticari faizi yürütülmesi gerekirken, yasal faize hükmedilmiş olması doğru olmamıştır.
Ne var ki; bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün bu yönden düzeltilerek onanması gerekirken, Dairemizce zuhulen onandığı anlaşılmıştır.
SONUÇ; Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının sair karar düzeltme itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenle davacının karar düzeltme isteğinin KABULÜ ile Dairemizin 19.11.2018 tarihli ve 2017/10883 Esas ve 2018/11718 Karar sayılı onama kararının kaldırılmasına, Bodrum 2. Asliye Hukuk(Tüketici) Mahkemesi' nin 28/04/2015 tarihli, 2014/484 Esas ve 2015/114 Karar sayılı hükmünde yer alan “18.518,00 TL'nin (7.473,00 TL'si için 15/04/2006 tarihinden 4.982,00 TL'si için 18/04/2006 tarihinden 6.063,00 TL'si için 26/06/2006 tarihinden itibaren başlamak üzere ) yasal faizi ile birlikte davalılar ... Yapı San. Tic. Ltd. Şti ve ...'den alınarak davacıya verilmesine" ifadelerinin hükümden çıkarılarak yerine "18.518,00 TL'nin (7.473,00 TL'si için 15/04/2006 tarihinden 4.982,00 TL'si için 18/04/2006 tarihinden 6.063,00 TL'si için 26/06/2006 tarihinden itibaren başlamak üzere ) ticari faiz ile birlikte davalılar ... Yapı San. Tic. Ltd. Şti ve ...'den alınarak davacıya verilmesine" ifadesinin yazılmak suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek hâlinde karar düzeltme talebinde bulunana iadesine, 18.12.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.