TRAFİK KAZASINDAN KAYNAKLANAN CİSMANİ ZARAR NEDENİYLE MADDİ TAZMİNAT İSTEMİ - HATIR TAŞIMACILIĞI - VEKALET ÜCRETİ

T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
2021/16065 E.
2022/15660 K.
28.11.2022 T.

TRAFİK KAZASINDAN KAYNAKLANAN CİSMANİ ZARAR NEDENİYLE MADDİ TAZMİNAT İSTEMİ ( İtiraz Hakem Heyetince Dosyada Hatır Taşımasının Mevcudiyetini Gösterir Somut Bir Delile Rastlanmadığı Gerekçesiyle Olayda Hatır Taşıması Bulunmadığı Yönünde Hatalı Şekilde Değerlendirme Yapıldığı/Davacı Yolcu ile Dava Dışı Araç Sürücüsünün Arkadaş Oldukları Beraber Seyahat Ettikleri Esnada Kazanın Meydana Geldiği Buna Göre Olayda Hatır Taşımasının Bulunduğunun Kabulüyle Tazminattan %20 Oranında Hatır Taşıması İndirimi Yapılarak Karar Verilmesi Gerektiği )

HATIR TAŞIMACILIĞI ( Menfaat Karşılığı Olmaması Sebebiyle Bu Taşımalarda 6098 SK Md.51 Uyarınca Tazminattan Uygun Bir İndirim Yapılmasının Öğretide ve Yargıtay İçtihatlarında Benimsenmiş Olduğu/Hakimin Tazminattan Mutlaka İndirim Yapmak Zorunda Değilse de Bunun Gerekçesinin Kararda Tartışılması ve Nedenlerinin Gösterilmesi Gerektiği - İtiraz Hakem Heyetince Dosyada Hatır Taşımasının Mevcudiyetini Gösterir Somut Bir Delile Rastlanmadığı Gerekçesiyle Olayda Hatır Taşıması Bulunmadığı Yönünde Değerlendirme Yapılmasının Hatalı Olduğu )

VEKALET ÜCRETİ ( Uyuşmazlık Hakem Heyeti'nce Davacı Lehine Hükmedilecek Vekalet Ücretine İlişkin Olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik Md.16/13'ün Uygulanması Gerektiği Gözönüne Alınarak AAÜT Md.13 ve Md.17 Gereğince Maktu Vekalet Ücretinin Altında Kalmamak Kaydıyla Hesaplanan Vekalet Ücretinin 1/5'i Oranında Vekalet Ücretine Hükmedilmesi Gerekirken Fazla Vekalet Ücretine Karar Verilmesinin İsabetsiz Olduğu )

2918/m.87

6098/m.51,52

818/m.43

AAÜT/m.13,17

ÖZET : Uyuşmazlık, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.

Olayda, davacı yolcu konumundadır. Soruşturma dosyasındaki ifade tutanaklarına göre davacı ile araç sürücüsünün arkadaş oldukları anlaşılmaktadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu bu sebeple indirim yapılması gerektiğini belirtmiştir. İtiraz Hakem Heyetince dosyada hatır taşımasının mevcudiyetini gösterir somut bir delile rastlanmadığı gerekçesiyle olayda hatır taşıması bulunmadığı yönünde hatalı şekilde değerlendirme yapılmıştır. O halde, davacı yolcu ile dava dışı araç sürücüsünün arkadaş oldukları, beraber seyahat ettikleri esnada kazanın meydana geldiği, buna göre olayda hatır taşımasının bulunduğunun kabulüyle tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerekmektedir.

Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT m.17/2'ye göre de Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir. Uyuşmazlık Hakem Heyeti'nce davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik m.16/13'ün uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT m.13 ve AAÜT m.17 gereğince maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken fazla vekalet ücretine karar verilmesi doğru olmamıştır. Kararın bu nedenle de bozulması gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı Uyuşmazlık Hakem Heyeti'nce davanın kısmen kabulüne dair verilen karara davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyeti tarafından verilen 12.02.2021 tarih 2021/İHK-3054 Sayılı itirazın reddine dair kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, davacının yolcu olarak bulunduğu ve davalı nezdinde ... poliçesi olan otomobilin yaptığı tek taraflı kazada davacının yaralanarak malul kaldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla belirsiz alacak olarak şimdilik 5.000,00 TL sürekli işgöremezlik tazminatı ve 100,00 TL geçici bakıcı gideri tazminatı olmak üzere toplam 5.100,00 TL'nin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; talep artırım dilekçesi ile sürekli işgöremezlik tazminatına ilişkin talebini 84.085,20 TL'ye yükseltmiştir.

Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Uyuşmazlık Hakem Heyetince, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre; davanın kısmen kabulüyle 84.085,20 TL sürekli işgöremezlik tazminatının 08.04.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, geçici bakıcı gideri tazminatına ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Anılan karara davalı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine İtiraz Hakem Heyetince davalının itirazının reddine karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1-)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2-)Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince:

Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.

Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 6098 Sayılı sayılı TBK'nn 51. (818 Sayılı BK'nın 43.) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.

Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.

Somut olayda, davacı yolcu konumundadır. Soruşturma dosyasındaki ifade tutanaklarına göre davacı ile araç sürücüsünün arkadaş oldukları anlaşılmaktadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu bu sebeple indirim yapılması gerektiğini belirtmiştir. İtiraz Hakem Heyetince dosyada hatır taşımasının mevcudiyetini gösterir somut bir delile rastlanmadığı gerekçesiyle olayda hatır taşıması bulunmadığı yönünde hatalı şekilde değerlendirme yapılmıştır. O halde, davacı yolcu ile dava dışı araç sürücüsünün arkadaş oldukları, beraber seyahat ettikleri esnada kazanın meydana geldiği, buna göre olayda hatır taşımasının bulunduğunun kabulüyle tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

3-)Somut olayda, Uyuşmazlık Hakem Heyetince kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına tam ve nispi vekalet ücretine hükmedilmiş, davalı yanın bu yöne ilişkin itirazı da reddedilmiştir.

5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30. maddesinin (17) numaralı fıkrası ve 19.01.2016 tarihli ve 29598 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in 6. maddesiyle adı geçen Yönetmelik'in 16. maddesine eklenen 13. fıkra uyarınca tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.

Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 17. maddesi (2) numaralı fıkrasına göre de Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir.

Açıklanan nedenlerle; Uyuşmazlık Hakem Heyeti'nce davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16. maddesinin (13) numaralı fıkrasının uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13. maddesi ve AAÜT'nin 17. maddesi gereğince maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken fazla vekalet ücretine karar verilmesi doğru olmamıştır. Kararın bu nedenle de bozulması gerekir.

SONUÇ : Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulüyle kararın BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 28.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.